Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Strona główna

Bolko II Świdnicki. Fenomen wykraczający poza narodowość

Drukuj
Utworzono: środa, 30, maj 2018

Po konsultacjach i na prośbę pana Andrzeja Deski z Referatu Turystyki w Urzędzie Miejskim w Świdnicy przedstawiamy wszystkim lokalnym pasjonatom historii, poszukiwaczom i eksploratorom oraz amatorom odkrywania przeszłości, Program Konferencji zatytułowanej Bolko II Świdnicki. Fenomen wykraczający poza narodowość. Konferencja odbędzie się w dniu 15 czerwca 2018 roku w sali teatralnej Świdnickiego Ośrodka Kultury, Rynek 43, na którą Serdecznie Zapraszamy w imieniu Organizatorów jak i własnym. Książę Bolko (Bolesław) II Mały (Świdnicki), piastujący godność księcia świdnickiego od roku 1326 i jaworskiego od 1346, zapisał się również na kartach historii miejscowości, które dzisiaj przynależą administracyjnie do gminy Żarów. W roku 1339 książę nadał rycerzowi Johannowi von Tschirn, pełne prawa niskiego i wyższego sądownictwa w dobrach pyszczyńskich. Tschirn wymieniony został ponadto w tym samym roku jako sędzia dworski Bolka II i właściciel Ober Poseritz (Pożarzyska ?). W 1342 roku książę Bolko II Świdnicki występuje jako właściciel dóbr w Kalnie, które po Jego śmierci księżna-wdowa Agnieszka podarowała klasztorowi cystersów w Kreszowie. Bracia zakonni w zamian za hojny dar, zobowiązali się utrzymywać wieczną lampkę na grobie pochowanego w Krzeszowie Bolka II, codziennie odprawiać mszę świętą przy ołtarzu ustawionym koło grobu księcia, a raz w roku opat lub jego zastępca mieli celebrować uroczyste nabożeństwo żałobne. Z kolei w roku 1343 książę Bolko II powołując się na dokumenty wydane przez swojego ojca księcia Bernarda, zezwolił opatom kamienieckim na swobodne dysponowanie dobrami w Gołaszycach, w ramach których możliwe były sprzedaż, zastawianie lub lokowanie. Jednocześnie zwolnił majętność ze wszystkich zwyczajnych i nadzwyczajnych świadczeń na rzecz władcy: podatków, obowiązku udzielania stacji (gościny księciu i jego świcie), a także służby wojskowej (wystawiania zbrojnych na żądanie księcia).

Czytaj więcej: Bolko II Świdnicki. Fenomen wykraczający poza narodowość

Wspaniałe znalezisko archeologiczne sprzed kilku tysięcy lat w okolicy Żarowa

Drukuj
Utworzono: wtorek, 29, maj 2018

Wedle przyjętej terminologii siekiera (inne spotykane określenie – topór) to najstarsze i nadal używane narzędzie złożone. Od ponad 400 000 lat siekiera używana jest do kształtowania i podziału drewna, rąbania lasów. Niegdyś stosowana była również jako broń obuchowo-sieczna lub jako symbol heraldyczny. Na przestrzeni tysiącleci, zmieniał się materiał do jej wykonania oraz zastosowanie, ale zasada działania pozostała nie zmieniona. Początkowo siekiery/siekierki wytwarzano z kamienia i rogu, brązu a następnie ze stali. W zależności od danej kultury archeologicznej oraz czasu powstania, niektóre rodzaje neolitycznych siekier/siekierek (neolit – młodsza epoka kamienia zwana też epoką kamienia gładzonego), często posiadały już wywiercony otwór dla mocowania trzonka, inne umieszczane były w rozczepionym stylisku, obwiązywanym dla wzmocnienia sznurami lub rzemieniami. Przykładem tych ostatnich jest wspaniałe znalezisko neolitycznej siekierki dokonane w okolicy Żarowa. Wykonany z krzemienia przedmiot o długości 6,2 cm, grubości 1,2 cm i szerokości ostrza 1,8 cm, odnalazł mieszkaniec Żarowa, który zgłosił się ze znaleziskiem do Żarowskiej Izby Historycznej. Artefakt rozpoznany wstępnie jako siekierka neolityczna, określona została przez dr Bernadetę Kufel-Diakowską z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego jako wyrób tzw. Kultury Lendzielskiej (ok. 5000-4000 lat p.n.e.) lub Kultury Pucharów Lejkowatych (ok. 3700-1900 lat p.n.e.). Znalezisko liczy zatem kilka tysięcy lat i mieści się w ogólnie przyjętym przedziale chronologicznym ok. 4500-2000 lat p.n.e. Dokumentacja fotograficzno-opisowa znaleziska, przekazana została do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. Decyzją nr 660/2018 instytucja ta, przekazał zabytek do Żarowskiej Izby Historycznej działającej w ramach Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Żarowie. Składamy Serdeczne Podziękowania za przekazanie niniejszego znaleziska.

Czytaj więcej: Wspaniałe znalezisko archeologiczne sprzed kilku tysięcy lat w okolicy Żarowa

Dokumentacja przekazana z Żarowskiej Izby Historycznej do Państwowego Muzeum KL Gross-Rosen w Rogoźnicy

Drukuj
Utworzono: wtorek, 29, maj 2018

W dniu 1 maja 1941 roku Gross-Rosen przestał być filią KL Sachsenhausen i stał się samodzielnym obozem koncentracyjnym. W ramach akcji „14 f 13” (kryptonim ten oznaczał tajną akcję „oczyszczania” obozów z chorych i nie nadających się do pracy więźniów) w KL Gross-Rosen wstępnie wyselekcjonowano 293 niezdolnych do pracy więźniów, którzy mieli zostać przewiezieni do Zakładu Eutanazji w Bernburgu. Na sporządzonej w tym celu liście z dnia 16 grudnia 1941 roku znajduje się nazwisko Johann (Jan) Fieldorf, brat Augusta Emila Fieldorfa ps. "Nil" (generał brygady Wojska Polskiego, organizator i dowódca Kedywu Armii Krajowej, zastępca Komendanta Głównego AK). Johann (Jan) Fieldorf zmarł w KL Gross-Rosen 10 lutego 1942 roku. Jako przyczynę zgonu podano gruźlicę płuc oraz osłabienie krążenia. W zbiorach archiwum Muzeum Gross-Rosen znajduje się 5 listów (w tym 4 oryginalne) Jana Fieldorfa wysłanych do żony Jadwigi, oryginał księgi zgonów z wpisem śmierci Jana Fieldorfa. Była Klinika Psychiatryczna w Bernburgu stała się jednym z sześciu ośrodków zagłady osób, uznanych przez nazistowskich lekarzy za niepełnowartościowe. W mieszczącej się w piwnicy komorze gazowej między listopadem 1940 roku a sierpniem 1941 roku zostało zamordowanych ponad 9 000 ludzi. Ich zwłoki – często poddawane sekcji w celu pobrania preparatów – palono, a popioły wsypywano do Soławy. Wstrzymanie w 1941 roku masowej eksterminacji chorych i niepełnosprawnych w Bernburgu nie oznaczało końca mordu, bowiem wkrótce w ramach "Akcji T4 f13" rozpoczęto tu likwidację niezdolnych do pracy osób pochodzenia żydowskiego. Do marca 1943 roku w Bernburgu zagazowano dalsze 5 000 osób.

Czytaj więcej: Dokumentacja przekazana z Żarowskiej Izby Historycznej do Państwowego Muzeum KL Gross-Rosen w...

Pocztówka przedstawiająca dawną gospodę rodziny Damm z Łażan (Laasan) w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, maj 2018

Prezentujemy kolejną kartkę pocztową, zakupioną przez prywatnego kolekcjonera i zdeponowaną w Żarowskiej Izbie Historycznej jako depozyt ekspozycyjny. Pocztówka (Gruß aus Laasan) przedstawia widok budynku i wnętrza dawnej gospody rodziny Damm w Łażanach (Damm's Gasthaus). Pocztówka pochodzi najprawdopodobniej z 1 ćw. XX wieku. W książce adresowej Łażan z 1942 roku, wymieniona została mieszkanka tej miejscowości Ida Damm.

Czytaj więcej: Pocztówka przedstawiająca dawną gospodę rodziny Damm z Łażan (Laasan) w zbiorach Żarowskiej Izby...

W rodzinnych albumach mieszkańców gminy Żarów, cz. 20

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, maj 2018

W pierwszych miesiącach po zakończeniu II wojny światowej parafia imbramowicka nie istniała, gdyż niemieckie władze kościelne po śmierci starego nie mianowały nowego proboszcza. Nie został też wyznaczony polski administrator parafii i nadzór nad kościołem imbramowickim przejął pod koniec 1945 roku ks. Bolesław Balicki, który rezydował w Domanicach. W 1946 roku przeniósł się do Imbramowic, a decydujące znaczenie miało centralne położenie wsi w administrowanej przez niego parafii, która powiększona została o Buków i sąsiednie miejscowości. Tak rozległa parafia domanicko-imbramowicka (w 1949 roku w wykazach określana jako domanicka) funkcjonowała przez ponad 20 lat. W 1949 roku proboszczem był dalej ks. Balicki, przy parafii działało kółko różańcowej zrzeszające 30 osób, a przewodniczącym rady parafialnej był mieszkaniec Pyszczyna Jan Krieger. W latach 50-tych parafia nie była obsadzona, a obsługiwał ją proboszcz z Osieka ks. Józef Galek (ustanowiony w 1951 roku), który pod koniec dekady przeniesiony został do Imbramowic. Proboszczem był do 1987 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę, ale pozostał w Imbramowicach aż do śmierci i na tutejszym cmentarzu parafialnym został pochowany.

Czytaj więcej: W rodzinnych albumach mieszkańców gminy Żarów, cz. 20

Interesujący drobiazg (medalik L.O.P.P.) odnaleziony na jednym z żarowskich ogródków

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, maj 2018

Mały aczkolwiek interesujący drobiazg odnaleziony na jednym z żarowskich ogródków. Mieszkaniec Żarowa, poprosił nas o identyfikację niewielkiego medalika o wymiarach 1,7 x 2,4 cm, który odnalazł podczas pracy w ogrodzie. Na powierzchni znaleziska widnieje wytłoczony motyw maski przeciwgazowej oraz znajdujące się poniżej litery (skrót) L.O.P.P. W tym przypadku nie ma wątpliwości, że chodzi o pamiątkowy medalik tzw. Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, która była masową polską organizacją paramilitarną powołaną w 1928 roku z połączenia założonej w 1923 roku Ligi Obrony Powietrznej Państwa i założonego w 1922 Towarzystwa Obrony Przeciwgazowej. Organizacja ta miała na celu promowanie lotnictwa sportowego, komunikacyjnego i wojskowego. Działała do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Trudno dzisiaj odpowiedzieć na pytanie w jaki sposób ów medalik trafił na miejsce, w którym został odnaleziony. Przypuszczać możemy jedynie, że stanowił on własność poprzedniego właściciela ogrodu i był przedwojenną pamiątką przywieziona na tzw. Ziemie Odzyskane, tutaj noszoną i zgubioną (?). Znalazca zasugerował nam także hipotezę, że przedmiot mógł zostać zagubiony przez Niemca, który przywiózł go jako "ponurą" pamiątkę z kampanii wrześniowej 1939 roku odbytej przeciw II Rzeczpospolitej Polskiej. Nie wykluczamy również i tego wyjaśnienia.

Czytaj więcej: Interesujący drobiazg (medalik L.O.P.P.) odnaleziony na jednym z żarowskich ogródków

Kolejna porcelanowa plakietka (pamiątka) z przemarszu DAF we Wrocławiu 26.8.34 r. w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, maj 2018

W marcu br pisaliśmy o niewielkiej porcelanowej plakietce (przypince) z przemarszu członków DAF (Niemieckiego Frontu Pracy) we Wrocławiu w dniu 26 lipca 1934 roku, przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Wojciech. Na plakietce o wymiarach 6 x 3,5 cm, umieszczony jest wizerunek trzech maszerujących postaci: robotnik z młotem, chłop z kosą i inteligent pracujący z książką. Ponad ich głowami widnieje tryb zębaty – symbol DAF. W dolnej części plakietki znajduje się swastyka, napis Breslau oraz datę 26.8.1934. Na stronie odwrotnej stronie widnieje napis Koenigszelt (Jaworzyna Śląska) – wytwórnia Porzellanfabrik Koenigszelt (Fabryka porcelany Jaworzyna Śląska). Do Żarowskiej Izby Historycznej trafiła kolejna, niemal identyczna "porcelanka", będąca pamiątką DAF z 1934 roku. Egzemplarz ten powstał jak informuje umieszczony na odwrotnej stronie napis "Krister" w wałbrzyskiej Krister Porzellanmanufaktur AG. Plakietkę przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej mieszkaniec Żarowa. Składamy Serdeczne Podziękowania.

Czytaj więcej: Kolejna porcelanowa plakietka (pamiątka) z przemarszu DAF we Wrocławiu 26.8.34 r. w zbiorach...

Z kart historii Mrowin w 1985 roku

Drukuj
Utworzono: środa, 16, maj 2018

Polacy zaczęli osiedlać się w Mrowinach w początkach lipca 1945 r. Pod koniec tego roku mieszkało we wsi 156 osób narodowości polskiej. Większość pochodziła z powiatów Bochnia i Wadowice. W 1946 i 1947 r. osiedlali się w Mrowinach zarówno repatrianci z zachodu, jak przesiedleńcy z terenów wschodnich i Małopolski. Decyzja o zmianie niemieckiej nazwy na polską zapadła dopiero na przełomie 1945/46 r. Sporą trudność sprawiło znalezienie odpowiedniej nazwy. W grudniu 1945 r. władze gminne zaproponowały przemianować wieś na Konary. Komisja nazewnicza URM zdecydowała się jednak na powiązany znaczeniowo z Konradswaldau Konradów. Po kilku miesiącach uznano jednak tę nazwę za mało trafną i po raz drugi przemianowano wieś, tym razem na obowiązujące do dziś Mrowiny. Nazwa ta nie ma nic wspólnego z niemieckim Konradswaldau, którego polskimi odpowiednikami są „Konradowy Las”, „Konradów”, „Konradówka”. Warto dziś przypomnieć co o Mrowinach odnotowano na kartach wiejskiej kroniki założonej w 1985 roku.

Czytaj więcej: Z kart historii Mrowin w 1985 roku

Niewybuchy z czasów II wojny światowej odnalezione w Żarowie

Drukuj
Utworzono: wtorek, 15, maj 2018

Dokładnie 30 marca br informowaliśmy o niebezpiecznym znalezisku z czasów II wojny światowej w postaci granatów moździerzowych, które odkryte zostały na rolniczym polu w Imbramowicach (patrz tutaj). Po niespełna 1,5 miesiąca podobne odkrycie dokonane zostało dzisiaj w Żarowie przy Szkole Podstawowej na ulicy Ogrodowej. Podczas prowadzonych tam prac ziemnych ujawniono 4 granaty moździerzowe z czasów II wojny światowej. Niebezpieczne znalezisko zostało zabezpieczone wstępnie przez funkcjonariuszy z Komisariatu Policji w Żarowie, po czym zabrane przez Patrol Saperski z Głogowa. Placówka Szkolna została sprawnie ewakuowana dzięki kadrze pedagogicznej. Informujemy, że odnalezionymi militariami były rosyjskie granaty moździerze kaliber 82 mm typ O-832 z czasów II wojny światowej. Wszystkie uzbrojone były w zapalniki ebonitowe typu MP-82. Zwracamy się z gorącą prośbą do Mieszkańców gminy Żarów: Jeśli odnajdziecie niewybuchy pocisków, bomb lub granatów z czasów wojny, to natychmiast poinformujcie o tym Komisariat Policji w Żarowie nr tel. (74) 858 05 77 lub Patrol Saperski w Głogowie tel. (76) 836-43-03, (76) 836-49-53. Pamiętajmy, że tego typu znaleziska pozostawione samopas mogą doprowadzić do wybuchu i straszliwej tragedii.

Czytaj więcej: Niewybuchy z czasów II wojny światowej odnalezione w Żarowie

Obwoluty listów z lat 1871-1895 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 14, maj 2018

Prezentujemy kolejne trzy obwoluty listów z lat 1871, 1876 i 1895, zakupione przez prywatnego kolekcjonera i zdeponowane w Żarowskiej Izbie Historycznej jako depozyt ekspozycyjny. Pierwsza z nich wysłana została ze Świdnicy do Imbramowic. Na awersie zawiera znaczek pocztowy Nord Deutsche Post oraz dwa stemple nadawcze Schweidnitz, każdy z datownikiem 23.3.71. Na rewersie widnieją dwa stemple odbiorcze z datownikami 23.3.71 i 24.3.71. Druga obwoluta wysłana została z Żarowa do Świdnicy. Na jej awersie znajduje się dwa znaczki pocztowe Reichs Post z datownikami 12.10.95. Na rewersie z kolei widnieje pieczęć gminy Żarów z cesarskim orłem i napisami GEMAINDE SAARAU KREIS SCHWEIDNITZ oraz stempel odbiorczy poczty w Świdnicy z datownikiem 12.10.95. Trzecia obwoluta wysłana została z Żarowa do Świdnicy. Na jej awersie znajduje się znaczek pocztowy i stempel żarowskiej poczty z datownikiem 13.5.76. Na rewersie widnieje pieczęć lakowa oraz stempel poczty w Świdnicy z datownikiem 13.5.76.

Czytaj więcej: Obwoluty listów z lat 1871-1895 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Kombatanci i Więźniowie Polityczni z żarowskiego Koła ZKRP i BWP zmarli w latach 1967-2015

Drukuj
Utworzono: wtorek, 08, maj 2018

Żarowskie Koło Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych założone zostało dnia 6 września 1969 roku. Od początku swego istnienia skupia byłych żołnierzy: Września 1939 r., żołnierzy Armii Krajowej, Wojska Polskiego, Batalionów Chłopskich, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Za męstwo i odwagę na polu walki, udział w licznych bitwach, operacjach i zadaniach przyznano im łącznie ponad 600 odznaczeń !, w tym: Medal za udział w wojnie obronnej 1939 – 90, Order Krzyża Grunwaldu III klasy – 1, Krzyż Walecznych – 9, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski IV klasy – 4, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski V klasy – 52, Krzyż Czynu I i II Armii WP – 2, Medal Zasłużonym na Polu Chwały – srebrny: 5, – brązowy: 22, Krzyż Partyzancki – 32, Medal za Warszawę 1939-1945 – 33, Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk – 47, Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 – 104, Medal za udział w walkach o Berlin – 78, Krzyż Oświęcimski – 16, Krzyż Bitwy pod Lenino – 8, Odznaka Grunwaldzka – 61, Krzyż Czynu Bojowego PSZ na Zachodzie – 8, Odznaka Pamiątkowa "Akcji Burza" – 20, Krzyż Batalionów Chłopskich – 7, Krzyż Armii Krajowej – 22, Pamiątkowy Krzyż Monte Cassino – 3, Brytyjski Medal za Wojnę 1939-1945 – 5, Gwiazda Italii 1939-1945 – 4, Gwiazda Afryki – 1, Gwiazda za Wojnę 1939-1945 – 3, Medal Wojska nadany przez Polski Rząd na emigracji – 2 i Krzyż Armii Krajowej nadany przez Polski Rząd na emigracji – 1, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami nadany przez Polski Rząd na emigracji – 1. Większość spośród odznaczonych Żarowskich Kombatantów już nie żyje.

Czytaj więcej: Kombatanci i Więźniowie Polityczni z żarowskiego Koła ZKRP i BWP zmarli w latach 1967-2015

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Saturday the 3rd. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.