Strona główna

Z Otchłani Wieków. Odcinek 4: Zabytki Krukowa

Konkurs plastyczny "Auto moich marzeń"

Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie oraz Żarowska Izba Historyczna zapraszają do udziału w konkursie plastycznym "Auto moich marzeń". Konkurs adresowany jest do przedszkolaków i uczniów klas I-VIII szkół podstawowych z gminy Żarów. Technika prac dowolna (format A4 !!!). Podpisane prace należy dostarczyć do GCKiS Żarów do dnia 23 lipca 2021 r. do godz. 15:30. Najciekawsze prace zostaną nagrodzone. Rozdanie nagród oraz wystawa wszystkich prac podczas VI Żarowskiego Spotkania Miłośników Motoryzacji w dniu 1 sierpnia 2021 r. na Targowisku Miejskim w Żarowie. Serdecznie zapraszamy do udziału !!!

Czytaj więcej: Konkurs plastyczny "Auto moich marzeń"

VI Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji

Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie oraz Żarowska Izba Historyczna zapraszają właścicieli pojazdów zabytkowych, kolekcjonerskich, unikalnych, specjalnych, sportowych, tuningowych i militarnych do udziału oraz zaprezentowania swojej perełki motoryzacyjnej podczas VI Żarowskiego Spotkania Miłośników Motoryzacji. Wszystkich chętnych prosimy o zgłoszenie drogą mailową na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. (prosimy podać imię i nazwisko, miejscowość oraz podstawowe informacje dotyczące pojazdu). Zgłoszenia przyjmujemy do dnia 30 lipca 2021 r. (godz. 16:00) – UWAGA !!! LICZBA MIEJSC OGRANICZONA !!!. Impreza ma charakter zamknięty, dlatego udział w niej mogą wziąć wyłącznie pojazdy zgłoszone w wyznaczonym terminie i potwierdzeniu uczestnictwa otrzymanym z naszej strony.

Czytaj więcej: VI Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji

Szlacheckie rozrywki von Matuschków z Pyszczyna

11 sierpnia 1724 roku zmarł Hans Heinrich ostatni z rodu von Reichenbach, właściciel Pyszczyna. Jego córka Carolina Sophia jako kobieta nie mogła przejąć dóbr lennych po zmarłym ojcu. Zabraniał tego list lenny nadany von Reichenbachom jeszcze w 1540 roku przez biskupa wrocławskiego Baltazara von Promnitza. Ponad 180 lat później ówczesny biskup wrocławski po raz kolejny rozdysponował majętności pyszczyńskie, nadając je Heinrichowi Gottfriedowi baronowi von Spättgen, właścicielowi podlegnickiego Ulesia oraz kilku majątków na wschód od Grodkowa: Dębiny, Głębocka, Tarnicy i Żelazna. Nowy właściciel Pyszczyna otrzymał list lenny 12 kwietnia 1727 roku. Przed swoją śmiercią w roku 1744, przekazał dobra pyszczyńskie mężowi swojej córki Józefy, baronowi Friedrichowi Rudolfowi von Matuschka, który przejął herb i tytuł po zmarłym teściu. Odtąd hrabiowie von Matuschka, baronowie Toppolczan-Spättgen władali Pyszczynem do 1945 roku. W 1843 roku wykupili lenno biskupie, a Pyszczyn jako siedziba rodowa, dołączył do rozległy kompleksu majątkowego w skład którego wchodziło miasto Biała, 9 wsi i 10 folwarków, łącznie 6 031 ha ziemi. Kolejnymi właścicielami Pyszczyna byli: 1744-1750 – Friedrich Rudolf von Matuschka-Spättgen, 1750-1783 – Heinrich Gottfried von Matuschka-Spättgen, 1783-1829 – Joseph Maximilian von Matuschka-Spättgen, 1829 (1833)-1860 – Anton Maria von Matuschka-Spättgen, 1860-1889 – Alfred Maria von Matuschka-Spättgen, 1889-1918 – Hans Balthasar von Matuschka-Spättgen, 1918-1945 – Hans Heinrich Gottfried Maria von Matuschka-Spättgen.

Czytaj więcej: Szlacheckie rozrywki von Matuschków z Pyszczyna

Mieszkańcy gminy Żarów odznaczeni Medalem "Zasłużonym na Polu Chwały"

Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” obok Orderu Krzyża Grunwaldu, był pierwszym odznaczeniem w Polsce Ludowej, niemającym przedwojennych korzeni. Jako odznaczenie wojenne medal został ustanowiony rozkazem dowódcy 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki generała brygady Zygmunta Berlinga pod koniec października lub na początku listopada 1943 roku. Jako pierwsi medal otrzymali uczestnicy bitwy pod Lenino, podczas obchodów Święta Niepodległości w dniu 14 listopada 1943 r. (nadano 193 medale w tym 8 złotych, 68 srebrnych i 117 brązowych; rozkaz nadania opatrzony był datą 11 listopada). Następnie dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 1944 roku, odznaczenie zostało zatwierdzone jako medal wojskowy w trzech stopniach: złoty, srebrny i brązowy – nadawany za czyny odwagi, męstwa i bohaterstwa na froncie w wyjątkowo trudnych sytuacjach wymagających poświęcenia. Regulamin przyznawania medalu został opracowany przez kapitana Skuratowicza z Oddziału Personalnego Wojska Polskiego i zatwierdzony w dniu 12 sierpnia 1944 roku rozkazem generała Berlinga. Najwyższy złoty medal "Zasłużonym na Polu Chwały" nadawany był za: zniszczenie w powietrznym boju przez załogę samolotu 2 samolotów wroga / lub / uruchomienie i wykorzystanie w warunkach bojowych zdobytego na wrogu samolotu / lub / zniszczenie w boju przez załogę czołgu co najmniej 3 czołgów lub 3 dział pancernych wroga / lub / zabicie z karabinu (snajperskiego) w warunkach bojowych co najmniej 100 wrogów / lub / wyniesienie z pola walki co najmniej 50 rannych wraz z ich bronią.

Czytaj więcej: Mieszkańcy gminy Żarów odznaczeni Medalem "Zasłużonym na Polu Chwały"

Projekt z dofinansowaniem Fundacji ORLEN

Niezwykle miło nam poinformować, że Żarowska Izba Historyczna działająca w ramach Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Żarowie otrzymała dofinansowanie w wysokości 4.900 zł z Fundacji ORLEN w ramach programu Czuwamy! Pamiętamy! Przyznane dofinansowanie dotyczy projektu pn. "Upamiętnienie miejsca pochówku st. sierż. (chor.) Bolesława Kosteckiego – żołnierza II Korpusu Polskiego gen. W. Andersa". Starszy sierżant (chorąży) Bolesław Kostecki to były mieszkaniec Żarowa. Urodził się 31 października 1895 roku. Podczas II wojny światowej był żołnierzem osławionego II Korpusu Polskiego (Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich potem 3. Dywizja Strzelców Karpackich). Uczestniczył m.in. w walkach o Tobruk (21.08-09.12.1941), w bitwie o Monte Cassino (11-29.05.1944), w bitwie o Anconę (18.07-09.08.1944), w bitwie o Bolonię (09-21.04-1945). Jako bohater tamtych walk został odznaczony: Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Gwiazdą za wojnę 1939-45, Gwiazdą Italii, Medalem Wojska, Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino, Pamiątkową Odznaką II Korpusu Polskiego. Zmarł 3 grudnia 1979 roku i został pochowany na cmentarzu komunalnym w Żarowie.

Czytaj więcej: Projekt z dofinansowaniem Fundacji ORLEN

Historyczny układ ruralistyczny miejscowości w gminie Żarów

Ruralistyka (łac. Ruralis – wiejskość) to nauka, która zajmuje się się planowaniem przestrzennym wsi i terenów rolnych oraz badaniem historii powstawania i rozwoju wiejskich form osadniczych. Formułuje ona zasady odnoszące się do projektowania i kształtowania krajobrazu otwartego, przedmieść oraz otwartych terenów wypoczynkowych. Biorąc pod uwagę przedmiot zainteresowania, ruralistyka dotyczy prawie 80% powierzchni kraju. Charakterystyczną cechą układów wiejskich jest połączenie terenów osiedlowych, obejmujących zabudowę mieszkalną i usługową z terenami upraw, które stanowią grunty orne, łąki, pastwiska, lasy, wody. Tradycyjną zabudowę wsi charakteryzuje powtarzalność form, rytm układu zagród oraz stosowanie tych samych materiałów budowlanych. Podstawowym elementem przestrzennym jest zagroda, w skład której wchodzą budynki mieszkalne, inwentarskie, gospodarcze i magazynowe. Główną funkcją obszarów rolniczych jest produkcja rolna, obecnie często uzupełniana przez przemysł przetwórczy. Współcześnie tereny wiejskie pełnią też ważną rolę wypoczynkową i turystyczną.

Czytaj więcej: Historyczny układ ruralistyczny miejscowości w gminie Żarów

Gra terenowa - "Na szlaku historii - Gmina Żarów" 2021

Od 1 do 23 maja 2021 r. wszyscy zainteresowani mogli wziąć udział w Grze Terenowej "Na szlaku historii - Gmina Żarów", która łączyła w sobie aspekty historyczne, edukacyjne i poznawcze. Dla jej uczestników przygotowanych zostało 11 pytań. Do dwóch z nich dołączone były ilustracje. Zadaniem osób biorących udział w grze było w pierwszej kolejności odnalezienie odpowiednich miejsc położonych na obszarze gminy Żarów. Następnie odczytanie napisów lub znaków umieszczonych na różnych budowlach i obiektach architektury. Odpowiednia ich interpretacja była niezbędna do udzielenia prawidłowej odpowiedzi na zadane pytanie.

Czytaj więcej: Gra terenowa - "Na szlaku historii - Gmina Żarów" 2021

Wystawa "40-lecie Solidarności"

31 sierpnia 1980 roku w Gdańsku zostały podpisane porozumienia między komisją rządową a komitetem strajkowym. Porozumienia Sierpniowe i powstanie "Solidarności" stały się początkiem przemian w 1989 roku. Komitety założycielskie NSZZ "Solidarność" na terenie Żarowa, zaczęły powstawać tuż po podpisaniu porozumień gdańskich. Wydarzenia na Wybrzeżu były uważnie śledzone przez tutejsze społeczeństwo, a położenie Żarowa na ruchliwej trasie kolejowej Wrocław-Jelenia Góra sprzyjało bezpośredniej i szybkiej łączności miejscowych działaczy z komitetami założycielskimi we Wrocławiu i Wałbrzychu. Z okazji 40. rocznicy powstania "Solidarności", Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie oraz Żarowska Izba Historyczna przygotowały wystawę plenerową, którą można było oglądać w Żarowie od 2 sierpnia 2020. Prezentowane na wystawie fotografie pochodziły z: Archiwum Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego "Solidarność" "ORGANIKA" ŻARÓW S.A. kolekcja Marka Wąsowskiego oraz ze zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej.

Czytaj więcej: Wystawa "40-lecie Solidarności"

Obrazy Ludwiga Petera Kowalskiego z kościoła w Zastrużu

Wiosną 1649 roku zniszczone podczas Wojny Trzydziestoletniej dobra w Krukowie i Zastrużu, nabyła rodzina von Rochau, której kolejni przedstawiciele Moritz August i Ferdinand Wilhelm utrzymali je w posiadaniu do roku 1673. Nieudolny zarząd i brak zainteresowania majątkami doprowadził do ich dalszej dewastacji. Zarząd administracyjny nad zadłużonymi dobrami przejął w końcu za zgodą władz cesarskich Christian von Tschirnhaus. Dokładnie w tym samym czasie zakupem obu miejscowości, zainteresowany był opat krzeszowski Bernard Rosa, który najpierw przejął nad nimi zarząd, a w 1675 roku za sumę 20 000 talarów odkupił Kruków i Zastruże spłacając dotychczasowych wierzycieli Ferdynanda Wilhelma von Rochau. Jeszcze w tym samym roku opat krzeszowski uzyskał zgodę od biskupa wrocławskiego na wybudowanie w Zastrużu świątyni, która miała posiadać status parafialny. Planu tego jednak nie zrealizowano, a kościół wzniesiony został nieco później podczas przebudowy miejscowego pałacu na letnią rezydencję opatów. Pierwsza wzmianka o świątyni dobudowanej po wschodniej stronie pałacu, pochodzi z roku 1695. Zachowana do dziś murowana, tynkowana budowla, jest jednonawową, dwukondygnacyjną świątynią z prostokątnym prosto zamkniętym, dwuprzęsłowym prezbiterium. Na osi środkowej fasady znajduje się sklepiona kruchta. Fasada budowli zwieńczona jest faliście zamkniętym szczytem.

Czytaj więcej: Obrazy Ludwiga Petera Kowalskiego z kościoła w Zastrużu