Strona główna

Spotkanie z Andrzejem Dobkiewiczem, autorem książki „RIESE. KRZYK CIERPIENIA W GŁUSZY”

13 czerwca 2024 r. w Żarowskiej Izbie Historycznej, odbyło się spotkanie z Andrzejem Dobkiewiczem, autorem książki „RIESE. KRZYK CIERPIENIA W GŁUSZY”, która opisuje wspomnienia sześciu więźniów przetrzymywanych podczas II wojny światowej w podobozach KL Gross-Rosen w Górach Sowich, na terenie obecnej gminy Głuszyca (wówczas Wüstegiersdorf). Andrzej Dobkiewicz, to dziennikarz i pisarz związany z Dolnym Śląskiem. Autor i współautor kilkunastu książek dotyczących historii regionu oraz kilkuset opracowań i artykułów historycznych. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odznaczony medalem „Zasłużony dla Dolnego Śląska”. Redaktor naczelny Świdnickiego Portalu Historycznego.

Czytaj więcej: Spotkanie z Andrzejem Dobkiewiczem, autorem książki „RIESE. KRZYK CIERPIENIA W GŁUSZY”

Miesiąc czerwiec pod znakiem edukacji historycznej najmłodszych mieszkańców gminy Żarów

W czerwcu br Żarowska Izba Historyczna realizowała kolejne wycieczki terenowe oraz prelekcje z myślą o historycznej edukacji najmłodszych mieszkańców gminy Żarów. Najpierw w dniu 13 czerwca, uczniowie klasy IIId wyruszyli na pieszą wyprawę wiodącą do miejscowości Łażany. Po drodzy nie obyło się bez sporej dawki wiedzy odnośnie lokalnej przyrody i historii tj. stare pomnikowe drzewa, tzw. dworska droga, kamienny most, dawne rody rycerskie oraz budowle w Łażanach: ruiny pałacu, kościół filialny pw. Bożego Ciała, zabudowania folwarku, dawna kuźnia. Łącznie wędrówka wyniosła dystans ok. 4,5 km. Wycieczka została perfekcyjnie przygotowana dzięki opiekunom, rodzicom oraz pana sołtysa Armanda Toporowskiego, który zadbał o odpowiednie przygotowanie terenu rekreacyjnego w parku. Kolejna wyprawa terenowa odbyła się w dniu 18 czerwca. Tym razem uczniowie klas IIa i IIIc ze Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Żarowie, poznawali historię: dawnego szpitala joannitów przy ul. Wojska Polskiego, bocznicy kolejowej i zachowanego urządzenia tzw. skrajnika, znaczenie dla historii lokalnej i powszechnej Pomnika Pamięci Narodowej na Osiedlu Piastów, historię żarowskiego stawu, kopalni węgla oraz budynków przemysłowych, a także zarys historii i przeznaczenia budynków z XIX i pocz. XX wieku przy ul. Armii Krajowej.

Czytaj więcej: Miesiąc czerwiec pod znakiem edukacji historycznej najmłodszych mieszkańców gminy Żarów

Mieszkańcy gminy Żarów odznaczeni "Odznaką Grunwaldzką"

Odznaka Grunwaldzka to odznaczenie ustanowione rozkazem Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z dnia 22 lipca 1945 dla upamiętnienia walki narodu polskiego z niemieckim najeźdźcą w latach 1939-1945. Symboliką nawiązujące do tradycji zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku. Przyznawana była osobom, które brały czynny udział w walkach z Niemcami w szeregach Wojska Polskiego podczas kampanii 1939 roku i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, w partyzantce w kraju bądź też radzieckiej i jugosłowiańskiej, a także francuskim ruchu oporu. Kwalifikowali się także żołnierze Ludowego Wojska Polskiego oraz wszystkie osoby, które do dnia zakończenia wojny nieskazitelną służbą w oddziałach wspomagających jednostki walczące, przyczyniły się do zwycięstwa. Prawo do uzyskania odznaki przysługiwało również żołnierzom polskim, którzy walczyli w szeregach armii sojuszniczych. Pierwsze odznaki wręczono 21 lipca 1946 roku.

Czytaj więcej: Mieszkańcy gminy Żarów odznaczeni "Odznaką Grunwaldzką"

Miesiąc maj pod znakiem edukacji historycznej

W maju br Żarowska Izba Historyczna realizowała kolejne zajęcia, wycieczki oraz ekspozycje z myślą o historycznej edukacji najmłodszych mieszkańców gminy Żarów. Najpierw w dniu 14 maja w Izbie gościły dzieci z Bajkowego Przedszkola w Żarowie, dla których przygotowana została specjalna prelekcja dotycząca m.in. szczątków prehistorycznego mamuta, produkcji cegieł w żarowskiej fabryce, a także przeznaczenia zabytkowych przedmiotów codziennego użytku. Z kolei 21 maja, odbyła się wycieczka terenowa uczniów klas IIa i IIIc ze Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Żarowie. Podczas wycieczki dzieci poznawały historię rozwoju żarowskiego przemysłu oraz architekturę zabudowy miejskiej. Sporo miejsca zajęła prelekcja o budynkach mieszkalnych, przemysłowych oraz użyteczności publicznej, zbudowanych w stylu eklektycznym, modernistycznym, neogotyckim i secesyjnym. Tydzień później, 28 maja w Żarowskiej Izbie Historycznej po raz pierwszy gościli uczniowie klasy Ib ze Szkoły Podstawowej w Żarowie. Również dla nich przygotowana została specjalna prelekcja, przybliżająca lokalną historię oraz eksponaty. W ostatni dzień maja, miała miejsce plenerowa ekspozycja podczas pikniku rodzinnego przy ul. 1 Maja w Żarowie. Po raz drugi Żarowska Izba Historyczna, zaprezentowała na swoim stoisku eksponaty związane z żarowskim przemysłem i jego dokumentacją w postaci kronik. Przedmioty związane z dawną działalnością handlową, bogaty zestaw przedmiotów codziennego użytku, militariów i innych pamiątek związanych z Żarowem.

Czytaj więcej: Miesiąc maj pod znakiem edukacji historycznej

Powstanie i początki działalności Miejskiego Klubu HDK PCK w Żarowie

Miejski Klub Honorowych Dawców Krwi przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych w Żarowie powstał 28 listopada 1974 roku. W 1981 roku nadano mu imię Ludwika Hirszfelda – wybitnego lekarza, twórcę polskiej szkoły immunologicznej. Pomimo, iż DZCH "Organika" już nie istnieją, to Żarowski Klub HDK działa nadal, a w 2014 roku świętował będzie 40-lecie swego istnienia. O wieloletniej i wybitnej działalności krwiodawców z Żarowa, świadczy ogromna ilość dyplomów, nagród, odznaczeń i podziękowań, jakie zdobią ściany siedziby Klubu, mieszczącej się w budynku Zespołu Szkół w Żarowie przy ul. Zamkowej 10. W Sprawach Chemików (nr z listopada 1975 r.) czytamy: Honorowi dawcy krwi, rekrutujący się spośród pracowników Dolnośląskich Zakładów Chemicznych w Żarowie, znani są z ofiarności i gotowości śpieszenia z pomocą na hasło "Ratunek". 23 z nich utworzyło w październiku ub. roku Klub Honorowych Dawców Krwi przy przedsiębiorstwie. Obecnie jest ich już 37. Prezesem został Jerzy Hennig, a opiekunem z ramienia Zakładowego Oddziału Samoobrony Marian Bryg. Członkowie klubu postanowili oddawać krew na potrzeby służby zdrowia raz na kwartał, ale wielu z nich robi to częściej. Godne podkreślenia jest oddanie na hasło "Ratunek" 4,5 l krwi koledze z pracy, który w końcu ub. roku uległ wypadkowi drogowemu. W ten sposób przyczynili się do uratowania jego życia. Krwiodawców łączy nie tylko przynależność do własnego klubu, ale również wspólne imprezy, wycieczki itp. Jedną z nich będzie wyjazd do Drezna. Dyrekcja zakładu udziela krwiodawcom poparcia, zapewniając m.in. autokar na wspomniane wyjazdy. Ponadto obiecała przydzielić stałe lokum w klubie zakładowym, aby mieli swój własny "kąt".

Czytaj więcej: Powstanie i początki działalności Miejskiego Klubu HDK PCK w Żarowie

Zabytki nieruchome na Ziemi Żarowskiej, cz. 2: Budynki mieszkalne w Żarowie

Ochrona zabytków, które znajdują się na terenie gminy należy do obowiązków samorządu lokalnego. Zadania stojące przed organami administracji publicznej (m.in. zarządami gmin), precyzuje art. 4 Ustawy z dnia 17 września 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (DZ.U. Nr 162 z 2003 r., poz. 1568). Gminy między innymi mają dbać o: „zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie” oraz zapobiegać „zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków”.

Czytaj więcej: Zabytki nieruchome na Ziemi Żarowskiej, cz. 2: Budynki mieszkalne w Żarowie

Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej - wycieczka na Wierzbnik

Za nami piąta wycieczka, odbyta w ramach projektu "Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej", zorganizowana przez Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie. 28 kwietnia 2024 r. licząca blisko 80 osób grupa miłośników pieszej turystyki, walorów przyrodniczych i historycznych, wyruszyła na Wierzbnik (264 m n.p.m.), wzniesienie zlokalizowane przy południowo-zachodnim skraju miejscowości Wierzbna.

Niedzielna wyprawa została zapoczątkowana na Placu Kościelnym. Uczestników wyprawy "powitał" pierwszy ze wspaniałych, miejscowych zabytków sakralnych, czyli datowana na rok 1701, kolumna z figurą św. Jana Nepomucena. Po kilku słowach dotyczących samej miejscowości, uczestnicy wyprawy udali się na przyległy teren pocysterskiego kompleksu dawnego przeoratu. Na dziedzińcu pałacowym, archeolog Bogdan Mucha – specjalista d/s zbiorów muzealnych przedstawił krótką historię założenia przeoratu oraz związane z nim ciekawostki historyczne. Każdy z uczestników wycieczki mógł zobaczyć znajdujące się wewnątrz pałacu malowidła z XIV-XVI w. oraz dawny kamienny pręgierz.

Czytaj więcej: Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej - wycieczka na Wierzbnik

XXV Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.04.2024 r.

W środowe popołudnie 24 kwietnia 2024 r. odbyła się XXV Żarowska Prelekcja Historyczna. Wedle zapowiedzi organizatorów dla zgromadzonej publiczności przygotowane zostały dwa wykłady, które poprowadzili – Piotr Kucznir (prezes) i Agnieszka Łabuz (sekretarz) z Łużyckiego Towarzystwa Historycznego Zamku Czocha oraz Bogdan Mucha, specjalista ds. zbiorów muzealnych w GCKiS Żarów.

Czytaj więcej: XXV Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.04.2024 r.

Udział mieszkańców kolonii „Hummel” w I wojnie światowej

W styczniu 1757 roku Beate Abigail von Nostitz z domu von Siegroth, za sumę 13 000 srebrnych talarów nabyła od Wilhelma Dipranda barona von Richthofen, kolonię i obszar leśny zwany "Hummelbusch" (na północnym skraju lasu nieopodal wsi Mielęcin (Pfaffendorf). Zakupione dobra, zostały włączone do majątku łażańskiego. Wkrótce na skraju gęstego lasu wzniesiono z inicjatywy właścicielki letni dworek, a część kompleksu leśnego nazwano na jej cześć "Beatenwald". Przez szereg następnych lat kolonia "Hummel" zachowała odrębność kościelną i edukacyjną. Jej katoliccy mieszkańcy uczęszczali do kościoła w Rusku, a ich dzieci uczęszczały do szkoły w Mielęcinie. Pod koniec XVIII wieku w "Hummel" zamieszkiwały dwie rodziny komornicze, a wartość tych dóbr szacowano na kwotę 520 srebrnych talarów. Na przełomie lat 20/50. XIX w. w przysiółku stały dwa budynki mieszkalne oraz 5 gospodarczych. Mieszkało tutaj 38 katolików oraz 6 osób wyznania ewangelickiego. W Hummel znajdowała się gospoda “Gasthaus zum Beatenwald” (na pocz. XX w. własność Hoffbauerów, później rodziny Seewald) z prawami gorzelniczymi oraz siedziba zarządcy okręgu łowieckiego. Według Deutsche Verlustliste z 1914-1919 w I wojnie światowej udział wzięło 3 mieszkańców kolonii-przysiółka Hummel [a]. Wśród nich byli: Heinrich Eckelt (lekko ranny), Hermann XV Schmidt (zaginiony), Paul Strietzel (zaginiony) [a], [b].

Czytaj więcej: Udział mieszkańców kolonii „Hummel” w I wojnie światowej

Fotografia odnaleziona w Wierzbnej

Dzisiaj prezentujemy znalezisko z Wierzbnej. Fotografia pochodzi z domostwa przy dawnej Penkendorfer Str. 1 (ob. ul. Pankowicka 1). Wedle książki adresowej w latach 1929-1942 pod wskazanym adresem zamieszkiwała Ida Blischke. Być może jej krewnymi byli: Berta Blischke (rencistka, zameldowana pod adresem Kirchplatz 1), Paul Blischke (pracownik kolei, zameldowany pod adresem Siedlerweg 3). Fotografię przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej, pan Waldemar, Składamy serdeczne podziękowania.

Czytaj więcej: Fotografia odnaleziona w Wierzbnej