Strona główna

Obwoluty listów z 1894 i 1900 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Kolejne historyczne pamiątki trafiły do Żarowskiej Izby Historycznej. Tym razem są to dwie stare obwoluty listów datowane odpowiednio na 5 maja 1894 i 18 marca 1900 roku. Na pierwszej widnieje stempel nadawczy poczty w Imbramowicach (Ingramsdorf 5 5 94 10-11V) na drugiej stempel nadawczy poczty w Żarowie (Saarau 13.3.00), z drugiej strony stempel odbiorczy poczty w Świdnicy (Schweidnitz) oraz pieczęć lakowa z inicjałami C.R. Obwoluty listów zakupione zostały i przekazane jako "depozyt ekspozycyjny" przez członków Żarowskiej Grupy Poszukiwawczej "Fridericus Borussorum Rex".

Czytaj więcej: Obwoluty listów z 1894 i 1900 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Kolejny "nowy" eksponat w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej trafił kolejny "nowy" eksponat, którym jest lampa naftowa, wyprodukowana najprawdopodobniej w latach 40-tych XX wieku w Hucie "Silesia" z Rybnika. Na szklanym kloszu lampy wyciśnięty jest symbol Nietoperza oraz napis D.R. PATENT (skrót od Deutsches Reichs; lampa produkowana na niemieckiej licencji firmy Bat ?). Z drugiej strony umieszczony został napis NIETOPERZ. Całkowita wysokość lampy z rączką - 45 cm. Historia rybnickiej huty sięga roku 1753, kiedy to o jej działalności w kronikach pojawiły się pierwsze wzmianki. Prawie 150 lat później niemieccy właściciele zakładu utworzyli emaliernię i zaczęli produkować pierwsze wyroby codziennego użytku. Produkowano tam emaliowane garnki, lodówki, grzejniki, wytapiano i przerabiano żelazo. W tym zakładzie powstały pierwsze polskie gaśnice pianowe a w czasie wojny Niemcy produkowali słynne Panzerfausty. Przez lata była symbolem Rybnika, dziś Huta Silesia liczyłaby grubo ponad 250 lat. Niestety w latach 90-tych ubiegłego wieku zakład nie wytrzymał przemian ustrojowych i został zlikwidowany. Część budynków zakładowych została wyburzona, inne zostały częściowo odnowione i stanowią własność kilku firm. Lampę przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Leszek. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.

Czytaj więcej: Kolejny "nowy" eksponat w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Wystawa "Komendant Dziadek"

Józef Piłsudski już za życia otaczany był czcią przez miliony stronników i wielbicieli, jak też odsądzany od czci i wiary przez politycznych przeciwników. Jedno nie ulega wątpliwości: Polsce poświęcił całe życie. Co jednak tak naprawdę wiemy o Józefie Piłsudskim, którego biografia stanowi doskonały materiał na kilka, jeżeli nie kilkanaście porywających filmów ? Thriller opowiadałby o działającym w ukryciu bojowcu PPS, który z rewolwerem w ręku wykonuje niebezpieczne misje. Romans pokazywałby intrygujące kobiety, które pokochał. Wielkie kino wojenne portretowałoby wodza Legionów i pogromcę bolszewików z 1920 roku. A polityczny dramat odsłaniałby kulisy politycznych kryzysów i zamachu majowego w 1926 roku.

Czytaj więcej: Wystawa "Komendant Dziadek"

W rodzinnych albumach mieszkańców gminy Żarów, cz.18

W 18-tej odsłonie cyklu "W rodzinnych albumach mieszkańców gminy Żarów", prezentujemy dzisiaj fotografie udostępnione nam przez panią Katarzynę. Zdjęcia przedstawiające ministrantów obok kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Żarowie, wykonane zostały w latach 1955-56. Składamy pani Katarzynie Serdeczne Podziękowania za ich udostępnienie.

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również od ręki w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie przy ul. Piastowskiej 10A. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

Czytaj więcej: W rodzinnych albumach mieszkańców gminy Żarów, cz.18

Zbiory Żarowskiej Izby Historycznej wzbogacone o kolejne archiwalia

Kolejne egzemplarze starych reklam (do 1945 r. przechowywane w archiwum Silesia Verein Chemischer Fabrik Saarau), wzbogaciły kolekcję Żarowskiej Izby Historycznej. Zbiór tworzą: reklama Perhydrolu, czyli ok. 30% roztworu nadtlenku wodoru w wodzie, produkowanego przez firmę E.Merck KGaA z Darmstadt, reklama gumowego obuwia wytwarzanego przez Romika KG. Lemm & Co. Gusterath – Tal Kr. Tier, reklama pumeksu Gamburger Bimssteine oraz reklama farb produkowanych przez Bruchsaler Farbenfabrik. Oprócz reklam do zbiorów Izby, tarfił także plakat propagandowy z czasów I wojny światowej Wie gestaltet sich unser friede ? (1916 r.). Wspomniane archiwalia przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Sebastian Jedliński. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.

Czytaj więcej: Zbiory Żarowskiej Izby Historycznej wzbogacone o kolejne archiwalia

Tabliczki z dawnego Urzędu Pocztowego w Żarowie

W szybko rozwijającym się w 2 połowie XIX wieku Żarowie powstały przemysłowe zakłady Kulmiza, hotele, restauracje oraz budynki mieszkalne dla licznej rzeszy pracowników. Potrzebny był także Urząd Pocztowy. Pierwszy zlokalizowany był w malutkim budynku w pobliżu dworca kolejowego. Za datę jego powstania przyjąć można dzień nadania stempla pocztowego nr 1646 z dnia 15 czerwca 1854 r. Mały i ciasny budynek w krótkim czasie stał się zupełnie nieprzydatny dla ciągle rosnącej liczby nadawanych i odbieranych przesyłek. Potrzeba było w związku z tym zatrudnić nowych pracowników oraz niezbędne stały się większe pomieszczenia dla sortowania korespondencji i innych pocztowych czynności. W tym celu najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku przy ówczesnej Schweidnitzerstrasse (dzisiejsza ul. Armii Krajowej) wybudowano licowany czerwoną cegłą nowy trójkondygnacyjny obiekt z przeznaczeniem na Urząd Pocztowy. Dzisiaj jest to znany wszystkim budynek zlokalizowany przy ul. Armii Krajowej 44, w którym mieści się Apteka "Królewska". O pocztowej metryce i takim właśnie przeznaczeniu tego budynku informuje nas karta pocztowa z końca XIX lub początku XX wieku, gdzie na jednym z barwnych obrazków utrwalono Schweidnitzerstrasse mit Post, a więc ul. Świdnicką z Pocztą. Niestety nie znamy dokładnej daty budowy i przeniesienia Urzędu Pocztowego w nowe miejsce. Co prawda na wspomnianej karcie pocztowej widnieje odręcznie wpisana przez nadawcę data roczna 1902, jednak sam wzór kartki mógł powstać kilka lat wcześniej i pozostawać w obiegu przez jakiś czas. Przyjąć z całą pewnością można, że nowy Urząd Pocztowy w Żarowie istniał już na pewno w 1902 r.

Czytaj więcej: Tabliczki z dawnego Urzędu Pocztowego w Żarowie

Miedziane blaszki z żarowskiego strychu

Pośród zalegających na strychu szpargałów, odnaleźć można różnego rodzaju starocie, w tym także niewielkie miedziane blaszki, o których napisała nam pan Krzysztof ... wynosiliśmy ostatnio z żoną starą komodę ze strychu. W szufladzie były takie nieduże blaszki metalowe z wyciętymi literami i cyframi, są na nich napisy w języku niemieckim, przesyłam ich zdjęcie. Mi są niepotrzebne i mogę przekazać je do Izby. Poniżej prezentujemy zbiór wspomnianych, nieco już sfatygowanych, choć połyskujących jeszcze miedzią blaszek (folii), które jak się okazuje miały niegdyś zastosowanie w dekoracyjnym hafciarstwie. W pięciu egzemplarzach wycięte zostały ozdobne monogramy AB, EG, AJ, MG oraz M. W powierzchni trzech innych znajdują się zestawienia kolejnych liter alfabetu A-M, N-Z oraz cyfry 0-9. Dla wyhaftowania danej kompozycji wyciętej w miedzianej blaszce (rodzaj szablonu), wystarczyło przyłożyć tą ostatnią do materiału i nanieść farbę. Pozostawione odbicie monogramu, cyfr bądź też inicjałów, pokrywane było jedno- lub wielokolorowych haftem.

Czytaj więcej: Miedziane blaszki z żarowskiego strychu

Cegiełka "Dar na odbudowę Warszawy" z 1946 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

W okresie popowstaniowym na skutek systematycznego i planowego wyburzania zniszczeniu uległo ponad 30% zabudowy lewobrzeżnej Warszawy, tzn. więcej niż uległo zniszczeniu w czasie dwóch miesięcy powstania. Gdy dodać do tego straty powstałe w sierpniu i wrześniu 1944 roku oraz zniszczenia, do których doszło w wyniku oblężenia miasta we wrześniu 1939 roku i zagłady warszawskiego getta, okazuje się, że wojna przyniosła zniszczenie 84% zabudowy lewobrzeżnej Warszawy. Jeśli przyjąć szacunek dla całego miasta z Pragą włącznie, to wynosił on 65%. Przybliżona ilość gruzów pokrywających Warszawę w 1945 roku oszacowana została na 20 milionów metrów sześciennych. W ujęciu bardziej szczegółowym stan zniszczeń przedstawiał się następująco: mosty – 100%; kubatura budynków przemysłowych – 90%; budynki zabytkowe (w tym kościoły) – 90%; kubatura obiektów kultury – 95%; kubatura obiektów służby zdrowia – 90%; kubatura obiektów szkolnictwa – 70%; izby mieszkalne – 72,1%. Zniszczeniu uległo także 50% budynków i urządzeń elektrowni; 65% długości miejskiej sieci elektrycznej; 46% łącznej wartości obiektów gazowni i sieci gazowej; 100% central telefonicznych; 70% telefonicznej sieci kablowej; 30% łącznej wartości obiektów wodociągowych; 28,5% łącznej wartości obiektów kanalizacyjnych; 30% powierzchni ulic; 85% długości sieci tramwajowej; 91% kubatury zajezdni tramwajowych i autobusowych; 75% jednostek taboru tramwajowego; 98,5% lamp ulicznych; 60% drzewostanu w parkach; 60% wartości ogrodu zoologicznego; 95% urządzeń węzła kolejowego w granicach miasta; 100% dworców kolejowych, 100% urządzeń i sprzętu lotnictwa pasażerskiego; 85% taboru żeglugi rzecznej. Istnieje także jeszcze jeden, niewymierny zakres strat, mianowicie mienia indywidualnego – jeżeli nie poprzez całkowitą jego grabież, to poprzez zniszczenie wraz z palonymi i burzonymi budynkami. Autorzy sporządzonego w 2004 roku Raportu o stratach wojennych Warszawy oszacowali całość strat materialnych poniesionych przez miasto i jego mieszkańców podczas II wojny światowej na 18,20 miliarda przedwojennych złotych (według wartości złotówki z sierpnia 1939 roku), czyli 45,3 miliardów dolarów (według wartości obecnej). Podczas akcji palenia i wyburzenia Warszawy zagładzie uległy setki bezcennych zabytków oraz obiektów o dużej wartości kulturalnej i duchowej. Rejestr zniszczonych obiektów sakralnych i świeckich mających wartość zabytkową liczy 674 pozycje.

Czytaj więcej: Cegiełka "Dar na odbudowę Warszawy" z 1946 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Pocztówka z dawnego Żarowa w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Kolejna pocztówka trafiła do Żarowskiej Izby Historycznej. Tym razem jest to egzemplarz przedstawiający widok z 1 ćw. XX wieku na skrzyżowanie ulic Dworcowej i Armii Krajowej (niem. Banhofstraße i Schweidnitzerstraße). Pocztówka wydana została przez Alfreda Krause, właściciela dawnej księgarni w Żarowie (budynek po lewej stronie pocztówki naprzeciw poczty przy skrzyżowaniu ulic; w okresie powojennym tzw. "Dom Książki"). Pocztówka zakupiona została i przekazana jako "depozyt ekspozycyjny" przez członków Żarowskiej Grupy Poszukiwawczej "Fridericus Borussorum Rex".

Czytaj więcej: Pocztówka z dawnego Żarowa w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Zbiór pamiątek motoryzacyjnych w Żarowskiej Izbie Historycznej powiększony o kolejny eksponat z doby PRL

Nasza kolekcja pamiątek motoryzacyjnych i z motoryzacją związanych została powiększona o Samochodowy Atlas Polski 1:500 000, wydany przez Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych w 1979 roku. Oprócz mapy samochodowej w arkuszach, atlas zawiera: tabelę odległości między wybranymi miejscowościami w Polsce, mapę odległości od Warszawy do stolic europejskich, znaki drogowe oraz znaki rejestracyjne (wówczas obowiązujące), a także obrazki pojazdów rodzimej produkcji, które znane są z pewnością każdemu, kto pamięta czasu PRL-u. Atlas przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan dr inż. Bogusław Molecki. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.

Czytaj więcej: Zbiór pamiątek motoryzacyjnych w Żarowskiej Izbie Historycznej powiększony o kolejny eksponat z...