Kamienna płyta dr Karla barona von Richthofen

W ostatnich dniach dotarła do Nas wiadomość mailowa o następującej treści ... W załączeniu przesyłam zdjęcia jakie przypadkiem udało się mi wykonać na terenie obiektu-drogi mieszczącego się w Żarowie przy ulicy Armii Krajowej 34 (teren zakładu), na której zauważyłem leżącą najprawdopodobniej płytę nagrobną Karla Freiherr von Richthofen (1811-1888) z Damsdorf/Damianowo, Dr prawa., Dr filozofii., Profesor prawa na Uniwersytecie Berlińskim. W związku z powyższym zwracam się o interwencję w tej sprawie i zabezpieczenie płyty. Dzisiaj udaliśmy się na miejsce, aby zweryfikować otrzymaną informację. Wspomniana płyta znajdowała się na terenie skupu złomu mieszczącego się przy ul. Słowiańskiej 1 (w sąsiedztwie Agro-Trans, ul. A. Krajowej 34). Jak się okazało przeleżała tutaj kilka ładnych lat nie budząc specjalnego zainteresowania, a trafiła tutaj zupełnie przypadkowo z miejscowości Damianowo, gdzie została wyjęta z muru budynku gospodarczego w trakcie rozbiórki. Jest to płyta wykonana z piaskowca, która zawiera napisy: Dr Karl Frieherr von Richthofen neuerbaut 1887. Nie jest płytą nagrobną, lecz pamiątkową, która wymienia właściciela/fundatora nowo wybudowanego/przebudowanego budynku z datą roczną tejże inwestycji. Kim był wspomniany na owej kamiennej tablicy dr Karl baron von Richthofen ?

Kamienna płyta jeszcze na terenie skupu złomu przy ul. Słowiańskiej 1

Za zgodą właściciela terenu pana Janusza Górniaka płyta została przeniesiona do Żarowskiej Izby Historycznej

SKŁADAMY PODZIĘKOWANIA PANU ROMANOWI ZA INFORMACJĘ O PŁYCIE ORAZ PANU JANUSZOWI GÓRNIAKOWI ZA JEJ PREKAZANIE DO ŻAROWSKIEJ IZBY HISTORYCZNEJ

Jak udało się ustalić Karl Freiherr von Richthofen (ur.1811, zm.1888) z Damsdorf/Damianowo, dr prawa., dr filozofii., profesor prawa na Uniwersytecie Berlińskim, był synem Karla von Richthofena (ur.1787, zm. 1841) i Therese z domu Freiin Grote (ur.1791, zm.1811). Jak się okazuje wymieniony z nazwiska na kamiennej płycie znał osobiście Braci Grimm, Jacoba i Wilhelma, popularnych autorów bajek. W księdze z 2000 roku Stowarzyszenia Braci Grimm znajduje się fragment z pamiętnika Wilhelma Grimma, w którym odnotował on wycieczkę latem 1850 roku do majątku Richthofenów na Śląsku. Jacob Grimm zainspirował Karla, najstarszego z braci Richthofenów, do badań nad starym fryzyjskim prawem, co zaowocowało kilkutomowym dziełem nazwanym „Badania nad Źródłami Prawa Staro Fryzyjskiego”. Karl von Richthofen będąc profesorem prawa na Uniwersytecie Berlińskim miał również wkład w powstanie Monumenta Germaniae Historica (Pomniki Dziejowe Niemiec) kilkakrotnie wzbogacając tę serię o teksty źródłowe.  Karl von Richthofen był wolnomyślicielem i członkiem różnych zgromadzeń. Słynna kolekcja manuskryptów dotycząca fryzyjskiego prawa ziemi „Landrecht”-von Richthofen Collectie” należąca do Karla von Richthofena, w 1921 roku została przekazana przez rodzinę Richthofenów do Biblioteki Prowincji w Leeuwarden we Fryzji. W 1929 roku prywatna biblioteka Karla von Richthofena składająca się z 4250 tomów i zawierająca unikalną kolekcję dokumentów i prac poświęconych historii wczesnego prawa holenderskiego i niemieckiego, została podarowana Uniwersytetowi Columbia w Nowym Jorku.

dr Karl baron von Richthofen (za www.richthofen.de)

 Herb von Richthofenów

Rodzinny majątek Richthofenów znajdował się w miejscowości Damianowo (Damsdorf), gm. Udanin, pow. Środa Śląska. Pochodzący z XVIII wieku pałac Richthofenów znajduje się obecnie w całkowitej ruinie. W lepszym stanie przetrwała jedynie owczarnia, obecnie obora z 1823 r., wchodząca w kompleks dworski.

Pałac Richthofenów w Damianowie, widok z 1928 roku (za www.dolny-slask.org.pl)

Owczarnia w dawnym folwarku Richthofenów (za www.naszlaku.com)

Opracowanie
Bogdan Mucha