Zapraszamy na XXVII Żarowską Prelekcję Historyczną

Żarowska Izba Historyczna, Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie oraz Żarowskie Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne „Aureus“, serdecznie zapraszają w dniu 11 czerwca 2025 roku na XXVII Żarowską Prelekcję Historyczną. W programie:

godz. 17:00 Przekazanie skarbu rzymskiego

W 2024 roku podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez Żarowskie Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne „Aureus“ (zezwolenie WKZ nr 606/2024), odkryty został nieopodal miejscowości Buków w gminie Żarów, zespół (skarb) złożony z 16 monet i destruktów, datowany na tzw. Okres Wpływów Rzymskich. Odnalezione monety to tzw. suberatusy, czyli fałszywe denary w postaci krążka miedzianego lub brązowego, pokrytego warstwą srebra. Znalezisko dokonane przez członków Żarowskiego Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego „Aureus“ jest unikalne i wyjątkowe, zwłaszcza z perspektywy terenu, na którym zostało odnalezione (Przedgórze Sudeckie), przy braku współistniejących zarejestrowanych stanowisk archeologicznych o podobnym datowaniu chronologicznym. Decyzja nr 1374/2024 Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, wskazała Żarowską Izbę Historyczną, jako miejsce depozytu tego wyjątowego skarbu, będącego tzw. ruchomym zabytkiem archeologicznym. Podczas XXVII Żarowskiej Prelekcji Histrycznej, odbędzie się uroczyste przekazanie monet do prezentacji na wystawie w Żarowskiej Izbie Historycznej.

17:00 „Zagubione czy ukryte? O znaleziskach monetarnych z okresu rzymskiego w Sudetach“ – wykład dr Marcina Bohra

Okres wpływów rzymskich, to w archeologii termin chronologii względnej określający III okres epoki żelaza (ok. 200/180 pn.e. - 375 n.e.) i odnoszący się do obszarów tzw. Barbaricum, czyli terenów poza granicami Cesarstwa Rzymskiego, zamieszkałych przez barbarzyńców (m.in. ludy Germańskie). W tamtym okresie miał miejsce napływ monet rzymskich na obecne ziemie polskie, któy wiązany jest zazwyczaj z obecnością na tych terenach szlaków handlowych, głównie tzw. szlaku bursztynowego, który biegł od Italii, przez tereny naddunajskie i Bramę Morawską, Śląsk, Wielkopolskę aż na Pomorze Gdańskie. Szczytowy okres napływu pieniądza rzymskiego datuje się na lata 100-210 n.e. Na terenie Polski najwięcej odnotowano znalezisk monet z wizerunkiem cesarza Trajana, Hadriana, Antonina Piusa, Marka Aureliusza, Kommodusa i Septymiusza Sewera. W III w. n.e. nastąpił okres zahamowania napływu monety rzymskiej co było spowodowane problemami wewnętrznymi i pogarszająca się sytuacja polityczna Cesarstwa Rzymskiego. Podczas XXVII Żarowskiej Prelekcji Historyczne, wykład pt. „Zagubione czy ukryte? O znaleziskach monetarnych z okresu rzymskiego w Sudetach“, wygłosi – dr Marcin Bohr z Zakładu Archeologii Barbaricum i prowincji Rzymskich w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

17:50 Przerwa

18:00 „II wojna światowa. Tragiczny Bilans“ – prelekcja historyczna Bogdana Muchy Oficjalne polskie dane (Biuro Odszkodowań Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów, Sprawozdanie w przedmiocie strat i szkód wojennych Polski w latach 1939-1945, Warszawa, styczeń 1947 r.) ujmuje straty ludzkie w następującym zestawieniu: w latach wojny i okupacji – w walce i w wyniku eksterminacji straciło życie 6 280 000 obywateli polskich (20% przedwojennej ludności, połowę tej liczby stanowili Żydzi). 4 100 000 osób zamordowano w obozach (przeżyło je 863 tys.), 1 284 000 zginęło w akcjach eksterminacyjnych. O 1 215 000 zmniejszył się przyrost naturalny, 2 850 000 wywieziono na przymusowe roboty w Rzeszy. 1 180 000 doznało trwałych uszkodzeń ciała, w wyniku wygłodzenia i braku pomocy lekarskiej o 1 140 000 więcej niż normalnie zapadło na gruźlicę. Ponad 2 500 000 obywateli wysiedlono. Ogółem terrorem objęto 12 593 000 obywateli polskich. O tragicznym bilansie II wojny światowej, jej ofiarach oraz ogromie zniszczeń dokonanych w latach 1939-1945, opowie podczas XXVII Żarowskiej Prelekcji Historycznej – archeolog i historyk Bogdan Mucha, specjalista d/s zbiorów muzealnych w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie.

Prelekcji towarzyszyć będzie wystawa broni strzeleckiej z okresu II wojny światowej, prezentowana przez pana Eugeniusza Stodolaka z Muzeum Sprzętu Militarnego Strzegom (eksponaty z kolekcji MSM Strzegom oraz kolekcji prywatnej Bogdana Muchy).

XXVII Żarowska Prelekcja Historyczna – 11 czerwca 2025 r., godz. 17:00, Żarowska Izba Historyczna, ul. Dworcowa 3. Wstęp wolny.