Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Żarowska Orkiestra Dęta - fotografia z połowy lat 60-tych XX w.

Drukuj
Utworzono: niedziela, 19, luty 2017

Żarowska Orkiestra Dęta działa już od ponad 60 lat, a obecnie liczy kilkunastu członków, pośród których są zarówno muzycy amatorzy, jak i zawodowi artyści grający po dziś dzień w innych orkiestrach we Wrocławiu i Wałbrzychu. Wszystkich muzyków łączy w sobie pasja grania muzyki wielu gatunków: muzyki rozrywkowej, marszy wojskowych, utworów patriotycznych a nawet swingu. Orkiestra ma za sobą setki koncertów i występów na terenie nie tylko Żarowa i całego powiatu świdnickiego, ale także po za nim. W dalszym ciągu aktywni muzycy dają koncerty na imprezach dla miast, wsi oraz prywatnych klientów. Były to m.in.: wesela, święta, dożynki. Kolejny skan fotografii przedstawiającej Żarowską Orkiestrę Dętą podczas koncertu z połowy lat 60-tych XX wieku, nadesłała pani Józefa Wróblewska. Składamy Serdeczne Podziękowania.

Czytaj więcej: Żarowska Orkiestra Dęta - fotografia z połowy lat 60-tych XX w.

Etykieta opakowania mąki z Żarowskich Zakładów Młynarskich

Drukuj
Utworzono: niedziela, 19, luty 2017

W 1916 r. na miejscu żarowskiej brykietowni węgla brunatnego został zbudowany duży młyn, będący własnością spółki z ograniczona odpowiedzialnością „Żarowskie Zakłady Młynarskie” („Saarauer Mühlenweke G.m.b.H.”). Zdolności przemiałowe zakładu wynosiły 60 t zboża na dobę. Oprócz mąki produkowano w nim płatki zbożowe oraz makaron. W latach 30-tych młyn zatrudniał 30-35 pracowników. W 1932 r. został przejęty przez wrocławski kombinat młynarski, którego największymi zakładami były młyn i fabryka makaronu we Wrocławiu - Różance. Następnie wraz z wrocławskim kombinatem stała się własnością jednej ze spółek angielskiego koncernu „New Rice Company Ltd London”. W 1942 r. część maszyn z młyna żarowskiego przewieziono pod Kijów i zostały bezpowrotnie stracone. W przejętych przez armię niemiecką obiektach, ulokowano wydział produkcyjny koncernu Schorch-Werke A.G., Rheyd, który zajmował wytwarzaniem urządzeń elektrycznych dla Luftwaffe. Pan Arkadiusz Wolski z Warszawy, który trafił do Żarowa w 1944 roku, tak opisuje produkcję realizowaną w byłych Zakładach Młynarskich: ... tutaj robi się takie małe silniki, tak jakby prądnice, jakby coś, dla Niemców. I na dole pracowały na prasach, na takich ciężkich maszynach, Ukrainki. Osiemdziesiąt ich chyba było, sześćdziesiąt albo osiemdziesiąt. I one chodziły w takich kombinezonach roboczych granatowych i miały taką okrągłą wizytówkę, białą, z taką obwódką niebieską, i było napisane Ost ... Dosyć często te kontrole przychodziły do fabryki, bo proces technologiczny to był taki, że Ukrainki robiły tam wypraski i różne takie korpusy do silników, do tych prądnic, a na górze, na pierwszym piętrze był montaż. Tam zakładali te wirniki do silniczków, łożyska, [inne części] ... one to składały i potem jeszcze na przód, na ten wirnik, takie śmigiełka jakieś się zakładało i w specjalnych paletach, w takich jarzmach te silniki się układało i to wywozili na trzecie piętro. Tam była, jak dzisiaj by się na to powiedziało, hamownia i te silniki chodziły dwadzieścia cztery godziny. Jak się któryś zepsuł, no to do naprawy, jeśli się dało. A jeśli nie, to potem przychodziły niemieckie wozy i to zabierali. Już po sprawdzeniu, po wszystkim. Dużo tego robiły. Tam jeszcze oprócz [Polaków, Ukraińców], ale to w [dziale] transportu, pracowali Włosi i Holendrzy. Ilu ich tam było, to nie wiem. Niedużo. W tym samym miejscu znajdowało się komando pracy nr 1171a, w skład którego wchodzili m.in. jeńcy narodowości rosyjskiej.

Czytaj więcej: Etykieta opakowania mąki z Żarowskich Zakładów Młynarskich

O Łażanach i tamtejszym kościele z kroniki żarowskiej parafii NSPJ

Drukuj
Utworzono: piątek, 17, luty 2017

O Łazanach (zniemczone Laasan) dowiadujemy się po raz pierwszy w wykazie dziesięcin 1335 r., gdzie miejscowość ta występuje jako parafia. Łazany miały poprzednio nazwę "Laszano". Tą nazwę pisaną w polskich literach podaje kronika H.Hoffmanna, w której wyżej mowa i według której kościół ten w Łazanach został zbudowany w roku 1300. Ten rok budowy potwierdza "Real Handbuch des Bistums Breslau" z r. 1929. Jakie 100 lat odprawiały się w tym kościele luterskie nabożeństwa, aż dopiero w r. 1653 stał się znów kościołem katolickim, a zaś piczę nad nim powierzono wówczas OO. Karmelitom ze Strzegomia wraz z kościołem w Piotrowicach i Pastuchowie, ponieważ Biskup nie dysponował dostateczną ilością kapłanów. Kiedy do Pastuchowa przybył nowo mianowany proboszcz, wówczas przejął również i kościół w Łazanach i Piotrowicach. W roku 1842 posiadała parafia Pastuchów z Piotrowicami i Łazanami 278 dusz. Gdy w roku 1870 proboszcz Bogdan objął parafię, wówczas zastał w Łazanach szkołę jednoklasową, która wkrótce przestała istnieć z braku uczniów, a gdy umierał w r. 1914 pozostawił szkołę dwuklasową w Pastuchowie i Piotrowicach, a trzyklasową w Łazanach i sześcioklasową w Żarowie. W 1929 miała parafia Pastuchów z Piotrowicami 529 dusz, a nowo powstała parafia Żarów z filią Łazanami 1885 katolików, 4667 ewangelików i 225 dusz innych wyznań (gdy w tym same Łazany 450 katolików, 1250 ewangelików i 25 osób innych wyznań).

Czytaj więcej: O Łażanach i tamtejszym kościele z kroniki żarowskiej parafii NSPJ

Zbiór fotografii z Zakładów Chemicznych "Silesia" w Żarowie - lata 1936-1939

Drukuj
Utworzono: sobota, 18, luty 2017

W książce Tomasza Ciesielskiego Żarów. Historia Miasta i Gminy, Żarów 2006 przeczytać można: W latach 50-tych XIX w. Karl Kulmiz zdecydował się zainwestować w dopiero rozwijającą się branżę chemiczną. Wraz z Paulem Kulmizem i przedsiębiorcami wrocławskimi zawiązał spółkę komandytową, która sfinansowała budowę fabryki w Łażanach. Produkcję rozpoczęto w niej w 1858 r., a był to pierwszy duży zakład chemiczny na Śląsku, który szybko zaczął przynosić duże zyski. Skłaniało to do inwestowania w jego dalszy rozwój. W tym celu spółka przekształciła się w 1862 r. w Towarzystwo Akcyjne o kapitale 250 000 talarów. Jego siedziba mieściła się w Ida und Marienhütte, a głównymi akcjonariuszami byli Kulmizowie. W 1872 r. ponownie przekształcono przedsiębiorstwo tworząc spółkę akcyjną o nazwie „Silesia Zrzeszenie Zakładów Chemicznych w Żarowie” („Silesia Verein Chemischer Fabrik in Saarau”) o kapitale handlowym 1 880 000 talarów. W jej skład wchodziły żarowskie zakłady chemiczne, przedsiębiorstwo handlowe K.Kulmiza, huty Ida i Maria, fabryka nawozów sztucznych, kopalnie pirytu oraz rudy siarki w Nassau, Norwegii i Kanadzie, a od 1872/73 r. kombinat górniczo-hutniczy Morgensterna w Marciszowie. Do końca XIX w. spółka utworzyła lub przejęła kilka fabryk, w tym zakłady nawozów sztucznych we Wrocławiu i Swojcu oraz chemiczny w Marcinowicach. W 1911 r. zarządzała 16 zakładami na terenie całych Niemiec, a jej kapitał akcyjny wynosił 5,6 mln marek. Lata I wojny Światowej były pomyślne dla spółki i jej zakładów, które przestawiły się na produkcję wojenną. Po 1918 r. przyszło jednak załamanie. W wyniku podziału Śląska spółka „Silesia” utraciła rynki zbytu i część zakładów. Na to nałożyła się konieczność przestawienia z produkcji wojennej na pokojową, na którą w pierwszych latach nie było większego zbytu. Kondycja finansowa spółki poprawiła się dopiero po 1925 r., kiedy koncern „ Ruttgerswerke” wykupił 40% jej akcji i udzielił 5 mln marek kredytu na modernizacje zarządzanych przez „Silesię” zakładów. Część z nich trzeba jednak było zamknąć i sprzedać (w latach 1925-1927 4 fabryki i 1 kopalnię). W latach 30-tych zostało zawarte porozumienie, które ściśle powiązało spółkę „Silesia” z koncernem „IG Farbenindustrie”. Realizując go zakłady podległe „Silesii” zaniechały lub zmniejszyły produkcję niektórych wyrobów, podejmując wytwarzanie innych, m.in. azotanu potasowego i salniaków. W połączeniu z coraz lepszą koniunkturą gospodarczą w drugiej połowie lat 30-tych pozwoliło to zmodernizować i rozbudować zakłady. W 1945 r. po utracie zakładów położonych we wschodnich Niemczech i na terenach przejętych przez Polskę spółka „Silesia” została zlikwidowana.

Czytaj więcej: Zbiór fotografii z Zakładów Chemicznych "Silesia" w Żarowie - lata 1936-1939

Ginące zabytki techniki kolejowej w Żarowie

Drukuj
Utworzono: wtorek, 14, luty 2017

Kolejowa suwnica z 1 ćwierci XX wieku stojąca ponad jednym z torów żarowskiej bocznicy kolejowej. Z pewnością wielu mieszkańców pamięta jej monumentalną i muskularną sylwetkę. Gdyby dzisiaj istniała z pewnością byłaby wspaniałym zabytkiem techniki i sporym walorem, a może nawet i symbolem promocji Żarowa, któremu przecież przemysł i postęp techniczny znane są już od połowy XIX wieku. No właśnie gdyby tylko istniała. Wystarczyła zaledwie jedna noc, aby urządzenie zdolne do przenoszenia ładunków towarowych o masie ok. 15 000 – 20 000 kg zniknęło na zawsze z krajobrazu Żarowa. Komu ta suwnica przeszkadzała, komu była niepotrzebna, kto potraktował to urządzenie jak zwykły złom i wydał polecenie jego uśmiercenia ? Pytaliśmy o to już wielu Żarowian, którzy doskonale pamiętają i opisują to kolejowe cudo techniki. Wielu z nich także zachodzi w głowę w jaki sposób metalowy kolos mógł zniknąć nagle z dnia na dzień bez śladu i rozgłosu. Niektórzy może i coś wiedzą w tej sprawie, ale pytani nabierają wody w usta. Tak czy owak, wspaniałe urządzenie techniki kolejowej z Żarowa pozostało jedynie wspomnieniem, a podobne mu konstrukcje, zachowane jako zabytki kultury (niem. Kulturdenkmal), dostojnie wzbogacają dzisiaj dziedzictwo niemieckich miast Köthen i Magdeburg (oba Saksonia-Anhalt).

Czytaj więcej: Ginące zabytki techniki kolejowej w Żarowie

Więcej artykułów…

  1. Kolejowe dokumenty z 1947 roku
  2. Zbiór żarowskich fotografii z lat 1958-2004
  3. O kościele pw. NSPJ i historii Żarowa z parafialnej kroniki
  4. Wystawa "Zabytki Gminy Żarów na fotografiach"

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Monday the 12th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.