Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Rachunek żarowskiej "Silesii" z 1869 roku opatrzony podpisem Carla von Kulmiza w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 10, kwiecień 2018

Druga połowa XIX wieku przyniosła dynamiczny rozwój branży chemicznej w przemyśle. Karl Kulmiz, człowiek otwarty na wszelkie innowacje, postanowił to wykorzystać. 25 października 1858 roku powołał spółkę komandytową Silesia w Ida und Marienhűtte. Zakład, jako pierwszy na Śląsku, rozpoczął produkcję kwasu siarkowego w oparciu o odkryte niedawno lokalne złoża pirytu (po ich wyczerpaniu, produkcję kontynuowano w oparciu o surowiec importowany z Westfalii i Węgier). Asortyment produkcji był ustawicznie rozszerzany. Po zaledwie czterech latach od uruchomienia, zakład produkował także kwas azotowy, ług żrący, sodę krystaliczną, sól glauberską, wapno chlorowane oraz superfosfat. Firma przynosiła duże zyski, co dawało asumpt do dalszego w nią inwestowania. Aby łatwiej sfinansować inwestycje, w 1862 roku spółkę komandytową przekształcono w spółkę akcyjną, której głównymi akcjonariuszami byli Karl oraz Paul Kulmizowie. Rok 1872 przynosi kolejne przekształcenie spółki, na bazie Silesii zostaje powołane zrzeszenie zakładów chemicznych Silesia Verein Chemischer Fabrik in Saarau. W skład nowej spółki akcyjnej wchodziły: żarowski zakład chemiczny, przedsiębiorstwo handlowe K. Kulmiza, huty Ida i Maria, fabryka nawozów sztucznych, kopalnie pirytu i rud siarki w Nassau, Norwegii i Kanadzie oraz w niedługim czasie kombinat górniczo – hutniczy w Marciszowie. Następne lata przynoszą nowe inwestycje: rozwój produkcji w zakładzie żarowskim, tworzenie i przejęcia działających na rynku firm. W 1911 roku Silesia Verein Chemischer Fabrik in Saarau zarządza już 16 zakładami na terenie całych Niemiec. Jej kapitał akcyjny wzrósł do kwoty 5 600 000 marek.

Czytaj więcej: Rachunek żarowskiej "Silesii" z 1869 roku opatrzony podpisem Carla von Kulmiza w zbiorach...

O Szkole Podstawowej nr 3 w Żarowie i pozostałych placówkach oświatowych gminy Żarów w artykule z Gazety Robotniczej wydanej w pażdzierniku 1982 roku

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 09, kwiecień 2018

Po raz kolejny napisał do nas pan Arkadiusz, mieszkaniec Żarowa: Dzień dobry. Oto kolejna rzecz, którą dzięki istnieniu i uprzejmości Izby Historycznej, pragnę się podzielić. Wprawdzie trzy, cztery dekady temu, Żarów nie miał strony internetowej i nie wydawano miejskiej gazety, ale to nie znaczy, że nie pisało się o Żarowie w prasie, czy nie słyszało w regionalnym radiu, a nawet telewizji. Jednym z przykładów obecności naszego miasta i gminy w mediach o dużym "zasięgu", niech będzie ciekawy artykuł, z popularnej przed laty "Gazety Robotniczej" - ob. "Gazeta Wrocławska". 14 października 1982 roku, ukazał się "okraszony" fotografiami, obszerny wywiad przeprowadzony dwa dni przedtem. Choć rzecz dzieje się w niegdysiejszej Szkole Podstawowej nr 3, przez nielicznych znanej jako "1000-latka", nieco zastanawiający wydaje się tytuł artykułu: "W wiejskiej szkole". Usprawiedliwieniem dla takowego, jest dość szeroko omówiona sytuacja gospodarczo-ekonomiczna, wszystkich placówek oświatowych gminy. Przecież wówczas szkół wiejskich, wcale nie było mało. Z odkurzonej i co najważniejsze, zachowanej gazety, którą kiedyś z pewnością przekażę do Izby: o niezwykle uroczystym dla szkoły dniu, nauczycielach i dzieciakach z Żarowa.

Czytaj więcej: O Szkole Podstawowej nr 3 w Żarowie i pozostałych placówkach oświatowych gminy Żarów w artykule z...

Wyroby ze szkła uranowego w zbiorach Żarowskie Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 05, kwiecień 2018

Szkło uranowe to popularna nazwa szkła z domieszką związków uranu, takich jak dwuuranian sodowy (Na2U2O7) lub tlenki uranu, użytych w charakterze barwnika. Zawartość związków uranu w szkle uranowym zwykle wynosi około 2–3%, choć w niektórych XIX-wiecznych wyrobach dochodziła do 25%. Dawniej szkło uranowe wykorzystywano do produkcji zastawy stołowej i przedmiotów codziennego użytku. W końcu lat czterdziestych XX wieku popularność szkła uranowego raptownie spadła z powodu skojarzeń z bronią atomową i strachu przed promieniowaniem. Był to strach całkowicie nieuzasadniony, ponieważ niewielka aktywność promieniotwórcza wyrobów ze szkła uranowego nie stanowiła zagrożenia dla zdrowia. Na zaprzestanie masowej produkcji wpłynęło także ograniczenie dostępności uranu w okresie zimnej wojny. Współcześnie szkło barwi się uranem tylko okazjonalnie. Starsze wyroby ze szkła uranowego spotykane są w muzeach oraz są poszukiwane przez kolekcjonerów. Czyste (bez dodatkowych barwników) szkło uranowe zwykle przyjmuje barwy od żółtej do zielonej, w zależności od stopnia utlenienia i stężenia jonów uranu. Szkło uranowe wykazuje silną fluorescencję w świetle ultrafioletowym. Można je zahartować w wysokiej temperaturze, powodując częściową krystalizację, w wyniku czego przechodzi do postaci nieprzezroczystej o barwie białej. Ze względu na podobieństwo do wazeliny, ten rodzaj szkła uranowego nazywany jest szkłem wazelinowym. Istnieje również jasnozielona, nieprzezroczysta odmiana tego szkła, nazywana chryzoprazem ze względu na podobieństwo do minerału o tej samej nazwie.

Czytaj więcej: Wyroby ze szkła uranowego w zbiorach Żarowskie Izby Historycznej

List archidiakona głogowskiego Johanna Kirsteina z 1786 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 05, kwiecień 2018

Niecodzienny eksponat zasilił zbiory Żarowskiej Izby Historycznej. Jest nim list spisany w 1786 roku w Głogowie (232 lata temu !!). List składa się z 2 kart, które zachowane są w całości w doskonałym stanie. Na przedniej złożonej części widnieje pieczęć lakowa nadawcy z inicjałami JHK, czyli pieczęć archidiakona głogowskiego Johanna Kirsteina. List podpisany osobiście przez wspomnianego dostojnika, pisany jest innym atramentem i charakterem pisma niż podpis. Jest to dawna praktyka, że sekretarz pisał, a zwierzchnik sygnował. Dodać trzeba, że Kirstein miał już wówczas 78 (!) lat i żył jeszcze zaledwie dwa lata. Archidikon głogowski urodził się w 1708 roku. W 1762 roku został archiprezbiterem Zielonej Góry i kanonikiem w kościele św. Krzyża we Wrocławiu. Po zrzeczeniu się kantoratu, 4 października 1764 roku otrzymał patent nominacyjny na archidiakona. Instalowany na archiprezbiteriat głogowski 30 stycznia 1765 roku. Kapituła zleciła mu zbudowanie nowej kurii przy Drodze Kamiennej. Zlecenia jednak nie realizował. Zmarł 17 kwietnia 1788 roku. Jego portret namalowany przez głogowskiego portrecistę Puschmanna wisiał w zakrystii Kolegiaty. Ukazywał Kirsteina w szacie, noszonej przez kanoników wszystkich śląskich konwiktów, na którą nakładano „almucium” z futra. Było ono wzbogacone przez kołnierz barkowy „mozetta” z bladofioletowo - niebieskiego sukna. Wrocławscy kanonicy nosili kołnierze w kolorze czerwonym.

Czytaj więcej: List archidiakona głogowskiego Johanna Kirsteina z 1786 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Odnalezione na strychu "oleodruki" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 03, kwiecień 2018

Rozwój technik drukarskich i fotomechanicznych w drugiej połowie XIX wieku w ogromnym stopniu wpłynął na masowe powielanie i rozpowszechnianie drukowanych obrazów wśród uboższych i średniozamożnych warstw społeczeństwa. Moda na oleodruki rozpoczęła się wraz z intensywnymi zmianami gospodarczo-społecznymi. Przemiany te były możliwe dzięki rewolucji przemysłowej, migracji ludności, uwłaszczeniu chłopstwa, wzrostowi dobrobytu, a także powiększaniu się przestrzeni mieszkalnych uboższych warstw społecznych. Drukowane obrazy były namiastką sztuki elitarnej, wcześniej dostępnej tylko nielicznym i majętnym. Wzorce czerpano z dziewiętnastowiecznych salonów mieszczańskich oraz z bogatych wnętrz barokowych i renesansowych kościołów. Rozkwit produkcji barwnych oleodruków przypada na lata 1880-1940. Drukarnie produkujące tanie obrazy fabryczne rozmieszczone były w całej Europie, najintensywniej natomiast rozwijały się na terenie Cesarstwa Niemieckiego i Austro-Węgier. To one zdominowały rynek wydawniczy pod koniec XIX wieku, kolportując obrazy od Hiszpanii przez Włochy, Francję, ziemie polskie aż do Rosji.

Czytaj więcej: Odnalezione na strychu "oleodruki" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Więcej artykułów…

  1. Elektryczne zespoły trakcyjne w ruchu pasażerskim na stacjach PKP Imbramowice i PKP Żarów od 2010 roku
  2. Granaty moździerzowe z czasów II wojny światowej odnalezione w Imbramowicach
  3. Wystawa "Legiony Polskie 1914-1918"
  4. Porcelanowa plakietka "Pochód DAF - Breslau 26.8.1934" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Wednesday the 14th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.