Książki z dawnej biblioteki SP Wierzbna w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Jak czytamy w opracowaniu pt. Historii Miasta i Gminy autorstwa Tomasza Ciesielskiego, szkoła w Wierzbnej ... podjęła działalność jesienią 1945 r. jako jedna z pierwszych w okolicy. Przez cały czas realizowała pełen program nauczania. Liczba uczniów: 1960/61: 234; 1975/76: 180. Na początku lat 70-tych przeprowadzony został remont budynku szkolnego, który jednak nie rozwiązał problemów z zapleczem sanitarnym. To ostatnie zostało wykonane w trakcie remontu w latach 80-tych. W 1997 r. odnowiono elewację i pokryto budynek nowym dachem. We wrześniu 2002 r. podjęło w szkolę naukę zaledwie 33 uczniów i jej utrzymanie straciło sens zarówno ekonomiczny, jak i społeczny. W marcu 2003 r. Rada Miejska Żarowa podjęła uchwałę, a z dniem 1 IX 2003 r. oficjalnie zlikwidowano szkołę wierzbneńską. W latach 40- i 50-tych działała Publiczna Szkoła Przysposobienia Rolniczego, do której mogli uczęszczać rolnicy legitymujący się ukończeniem kilku klas szkoły podstawowej. Z dawnej biblioteki Szkoły Podstawowej w Wierzbnej do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej trafiły dwa albumy zatytułowane "Polska 1944-1955" oraz "Polska 1956-1965". Oba wydane zostały w 1966 roku przez Spółdzielnię Wydawniczą "Książka i Wiedza" z Warszawy. Książki opatrzone są dwoma rodzajami pieczęci bibliotecznych z nazwami: "Biblioteka Szkolna w Wierzbnie" i "Szkoła Podstawowa w Wierzbnej – Biblioteka" oraz pieczęcią placówki: Szkoła Podstawowa w Wierzbnie pow. Świdnica. Obie pozycje wydawnicze przekazała do Żarowskiej Izby Historycznej pani Weronika Przewoźna. Składamy Pani Serdeczne Podziękowania.
Czytaj więcej: Książki z dawnej biblioteki SP Wierzbna w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Historyczne pamiątki z gruzowiska budynku przy ul. Krasińskiego 1 w Żarowie
Jak się okazuje historyczne pamiątki podnieść można również ze sterty gruzowiska. Mowa jest o wyburzonym budynku przy ulicy Krasińskiego 1 (przed 1945 r. Büttnerstrasse 1) w Żarowie, o którym już dzisiaj pisaliśmy. Oprócz pamiątek w postaci zdemontowanej metalowej ramki z klapką służącej do wrzucania korespondencji (sprzed 1945 r.) oraz żeliwnej tablicy z nazwą ul. Krasińskiego (przytwierdzona w 1945 r.), udało nam się dzisiaj wypatrzeć pośród wywożonego gruzu dwie cegły z wybitą marką C.Kulmiz, a także porcelanową zatyczkę od butelki piwa z napisami Wilhelm Ludwig Kostenblut (ob. Kostomłoty, pow. średzki). Sklep prowadzony przez wspomnianego mieszkańca Kostomłotów, utrwalony został na jednej z kart pocztowych z lat 1900-1910. Nazwisko Wilhelm Ludwig wymienione zostało także w książce adresowej mieszkańców Kostomłotów z 1940 roku.
Czytaj więcej: Historyczne pamiątki z gruzowiska budynku przy ul. Krasińskiego 1 w Żarowie
Propagandowa tablica "Brygady Pracy Socjalistycznej" z ŻZMO w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Ważnymi postaciami w socrealizmie (kierunek w sztuce, określany jako metoda twórcza, istniejący od 1934 roku w sztuce radzieckiej, a następnie w pozostałych krajach socjalistycznych) byli przodownicy pracy. Przodownicy pracy to byli pracownicy (np. górnicy, hutnicy, murarze, stoczniowcy), którzy przekraczali tzw "normę", czyli wyznaczone i ustalone przez partię określone zadania do wykonania (na dzień, tydzień, miesiąc, kwartał i pół roku naprzód). Ważnym elementem było socjalistyczne współzawodnictwo pracy (np. w ramach brygady czy w ramach jednego zakładu pracy) - która brygada szybciej ułoży więcej cegieł, która brygada urobi więcej węgla itp. Przodownicy pracy jako element socjalistycznej propagandy zaczęli się pojawiać w latach 30-tych XX wieku w Związku Radzieckim. Komunistyczna propaganda wykorzystywała postacie przodowników pracy do manipulowania ludźmi i tworzenia kłamliwego obrazu rzeczywistości. Jako przeciwieństwo przodowników pracy przedstawiano bumelantów, którzy według komunistycznej propagandy byli wrogami ludu i imperialistycznymi, kapitalistycznymi agentami.
XIX-wieczne butle z dawnego sklepu Hermanna Neugebauera w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Pierwsze sklepy i zakłady rzemieślniczo-usługowe w Żarowie zaczęły powstawać w połowie XIX wieku. Jak przekonują karty pocztowe z lat 90-tych XIX wieku, już wtedy przy ówczesnej Schweidnitzer Strasse (dzisiaj ul. Armii Krajowej 47), działał sklep (dom handlowy) prowadzony przez miejscowego kupca Hermann Neugebauera. Ten poważany mieszkaniec Żarowa wraz ze swoją małżonką Magdaleną, ufundował w 1927 roku trzy nowe dzwony dla żarowskiego kościoła pw. NSPJ (stare zostały przekazane podczas I wojny światowej na przetop). Grobowiec, w który pochowano zasłużone dla Żarowa małżeństwo Neugebauerów, znajduje się przy ul. 1 Maja (dawny cmentarz, obecnie lapidarium). Rzeźba św. Jakuba Starszego, która pierwotnie umieszczona była w centralnym punkcie rodowego grobowca Neugebauerów, obecnie stoi przy kościele pw. NSPJ w Żarowie. Kolekcję Żarowskiej Izby Historycznej powiększył wspaniały zbiór 11 kamionkowych, 1-litrowych butli po wodzie mineralnej z końca XIX lub przełomu XIX/XX wieku. Butle pochodzą z piwnicy budynku przy ul. Armii Krajowej 47, w którym niegdyś mieścił się sklep Hermanna Neugeuabera. Za ich przekazanie do Żarowskiej Izby Historycznej Składamy Serdeczne Podziękowania pani Weronice Przewoźnej.
O nieistniejącym budynku mieszkalnym przy ulicy Krasińskiego 1 w Żarowie
15 lat po uruchomieniu produkcji przez Zakłady Szamotowe Carla Kulmiza, w Żarowie były zaledwie 4 nieutwardzone trakty. Ówczesna zabudowa mieszkalna skupiała się przy tzw. trakcie Mrowińskim i Świdnickim. W opracowaniu pt. "100 lat Kościoła w Żarowie" autorstwa Zbigniewa Malickiego, przeczytać można wspomnienia żarowskiego kupca Gustava Pätzolda, który tak oto opisuje wygląd Żarowa w roku 1865: Po lewej stronie drogi prowadzącej z Łażan stał okazały budynek, należący do istniejącej od kilku lat "Silesii", nieco dalej hotel "Zur Hütte". Od niego aż do drogi do Mrowin tylko jeden kryty słomą dom i hotel Hillnera, późniejszy hotel Brodtkego, który wtedy był parterowym budynkiem. Dalej tylko pole. Po drugiej stronie ulicy trzy domy, także kryte strzechą. Również przy torach kolejowych zaledwie kilka krytych słomą chałup. Urząd pocztowy znajdował się w budynku stacji kolejowej. Wedle relacji Pätzolda jeszcze w 1865 roku zabudowa niewielkiej osady przemysłowej, jaką był Żarów, składała się głównie z drewnianych chałup pokrytych strzechą. Budynków murowanych było zaledwie kilka w tym duże wielorodzinne domy, budynek stacji kolejowej z pocztą oraz tylko jeden budynek gospodarczy wzniesiony ok.1850 roku (dawna obora/stajnia w zespole mieszkalno-gospodarczym przy dzisiejszej ul. Armii Krajowej 11). Sytuacja ta uległa zmianie po 1870 roku, kiedy wielki pożar pochłonął niemal w całości starą zabudowę drewnianą. Na ok.1870 rok datowane są pierwsze nowe budynki murowane wzniesione w stylu eklektycznym, m.in. budynek przy ul. Ogrodowej 2 – ob. komisariat Policji, budynek przy ul. Mickiewicza 13, budynek przy ul. Zamkowej 2 – ob. siedziba Urzędu Miasta i Gminy Żarów, budynek przy ul. Zamkowej 1 – dawna willa Kulmizów. W następnych latach liczba murowanych budynków mieszkalnych wzrastała wskutek nabywania ziemi przez zakłady przemysłowe i inwestorów indywidualnych: 1871 r. – 50 budynków, 1885 r. – 55 budynków, 1905 r. – 147 budynków, 1939 r. – 178 budynków. Do dnia dzisiejszego w zabudowie Żarowa dominują domy mieszkalne powstałe w czwartej ćwierci XIX i pierwszej ćwierci XX wieku.
Czytaj więcej: O nieistniejącym budynku mieszkalnym przy ulicy Krasińskiego 1 w Żarowie
Więcej artykułów…
- Rachunek żarowskiej "Silesii" z 1869 roku opatrzony podpisem Carla von Kulmiza w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
- O Szkole Podstawowej nr 3 w Żarowie i pozostałych placówkach oświatowych gminy Żarów w artykule z Gazety Robotniczej wydanej w pażdzierniku 1982 roku
- List archidiakona głogowskiego Johanna Kirsteina z 1786 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
- Wyroby ze szkła uranowego w zbiorach Żarowskie Izby Historycznej
Strona 151 z 280
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96