Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

"Dworska Droga" ze starym dębem i kamiennym mostem w pobliżu Żarowa

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 07, sierpień 2023

Już w 1 połowie XIV wieku wieś Łażany (wówczas Laszano) należała do rycerzy von Seidlitz. W 1460 roku ostatni z tego rodu Johann Bechin von Seidlitz und Lazan, sprzedał swoje dobra za kwotę 1200 grzywien rycerzowi Georgowi  von  Mühlheim, zwanemu Buschke (pan na zamku Grodno). Tym samym wieś na blisko półtora wieku przeszła we władanie rodu von Mühlheim  (Mulhaim,  Mahlems), którego jedna z trzech linii od XVI wieku pisała się już "z Łażan i Ligoty Wielkiej” (von Laasan und Groß Elguth). W 1594 roku po śmierci Sigmunda  von  Mühlheim wszystkie dobra przejęła jego córka Jadwiga (Hedwig), małżonka Friedricha von Zedlitz, cesarskiego radcy kameralnego. Od tej pory von Zedlitzowie pisali się "z Marcinowic i Łażan" (auf Merzdorf und Laasan). W latach 1606-1617 w imieniu ich niepełnoletniego spadkobiercy Christopha von Zedlitz, dobrami zarządzał właściciel pobliskich Piotrowic i bliski krewny Abraham von Zedlitz. Jeszcze przed swą śmiercią, Christop sprzedał Łażany ok. 1621 roku Sigmundowi von  Nostitz, kolejnemu właścicielowi Piotrowic. Ten w bardzo krótkim czasie przebudował stary dwór rycerski w Łażanach i przeniósł tutaj swoją siedzibę jako centrum administracyjne kompleksu majątkowego, w skład którego wchodziły porócz Łażan i Piotrowic, także Nowice i Żarów. Wybudowany ok. 1590 roku przez Jakoba von Zedlitza, renesansowy pałac w Piotrowicach, stał się odtąd budynkiem administracji dla tutejszego majątku von Nostitzów. Połączone na trwałe dobra łążańskie i piotrowickie, były własnością kolejnych rodów szlacheckich von Buddenbrock (1745-1770) i von Burghauss-Pfeil (1775-1938).

Czytaj więcej: "Dworska Droga" ze starym dębem i kamiennym mostem w pobliżu Żarowa

Fotografie i wspomnienia o dawnych Siedlimowicach

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 17, wrzesień 2018

Jak pisze Tomasz Ciesielski w publikacji pt. Żarów. Historia miasta i gminy: Siedlimowice nie ucierpiały w trakcie działań wojennych. Po ich zakończeniu do swoich domów powróciło większość ewakuowanych zimą 1945 r. mieszkańców. Wiosną-latem 1946 r. mieszkało we wsi 186 Niemców. Zatrudnieni byli w majątku administrowanym przez Armię Czerwoną i dlatego nie zostali objęci akcjami wysiedleńczymi w 1946 r. Dopiero w 1947 r. władzom polskim udało się wysiedlić kilkanaście rodzin, na więcej nie pozwolili Rosjanie. W kolejnych latach wysiedlano po kilka rodzin. Jednak jeszcze w 1951 r. w Siedlimowicach mieszkało 87 Niemców. Ostatnie rodziny niemieckie opuściły Polskę w latach 1957-1958. Polacy zaczęli osiedlać się w Siedlimowicach latem 1945 r. Pod koniec roku mieszkały we wsi 43 osoby narodowości polskiej, które obsadzały 6 gospodarstw. Proces zasiedlenia wsi utrudniała ochrona jaką nad ludnością niemiecką roztoczyła Armia Czerwona. Po zakończeniu działań wojennych Armia Czerwona zajęła pałac, wszystkie zabudowania folwarczne i całą ziemię dawnego majątku Kornów. Zarządzała nimi 5 lat. Zabudowę folwarczną tworzyło wtedy 6 domów mieszkalnych (o 120 izbach), po 2 stodoły i obory, stajnia, spichlerz i kuźnia. Areał ziemi podworskiej wynosił 200 ha: 180 ha gruntów ornych, 15 ha łąk i 5 ha ogrodu. Rosjanie użytkowali całą ziemie, koncentrując się na uprawie ziemniaków i hodowli bydła - w lipcu 1946 r. 70 krów i 150 jałówek, 13 koni i 2 świnie. Latem 1946 r. władze polskie zakwalifikowały majątek jako nadający się do rozparcelowania w I transzy, czyli zaraz po przejęciu od Rosjan, na 28 siedmio hektarowych gospodarstw rolnych i 3 dwuhektarowe rzemieślnicze. Armia Czerwona przekazał majątek władzom polskim dopiero w 1950 r. W latach 40-tych XX w. młyn siedlimowicki, który nosił wtedy nazwę „Zwycięstwo”, został upaństwowiony i przekazany PZŻ. Był to młyn elektryczno-wodny, do pierwszej połowy lat 60-tych, kiedy zrezygnowano z wykorzystywania wody jako źródła energii. Jego zdolność przemiałowa wynosiła 9-11 t/dobę. Młyn funkcjonuje do dnia dzisiejszego.

Czytaj więcej: Fotografie i wspomnienia o dawnych Siedlimowicach

Reprodukcje obrazów Józefa Brandta i Aleksandra Gierymskiego w zbiorach Żarowskiej Izby Historyczej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 11, wrzesień 2018

Prezentujemy dzisiaj naszym czytelnikom dwa obrazy (reprodukcje), które przekazane zostały do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej przez anonimową mieszkankę Żarowa podczas prelekcji historycznej, którą odbyła się w piątek 7 września 2018 r. Obie reprodukcje wykonane zostały w latach 70-tych XX wieku. Pierwsza to kopia obrazu Józefa Brandta z ok. 1880 r. pt. Obóz Zaporożców (orygniał przechowywany jest w Muzeum Narodowym w Warszawie). Obraz ma wymiary 72,5 x 113 cm. Drugi eksponat to kopia obrazu Aleksandra Gierymskiego z 1882 r. pt. W altanie (oryginał przechowywany również w Muzeum Narodowym w Warszawie). Wymiary obrazu to 135,6 x 148 cm. Nadmienimy, że są to dwa z pięciu eksponatów przekazanych do Żarowskiej Izby Historycznej podczas X Żarowskiej Prelekcji Historycznej. O trzech pozostałych napiszemy w odrębnym opracowaniu.

Czytaj więcej: Reprodukcje obrazów Józefa Brandta i Aleksandra Gierymskiego w zbiorach Żarowskiej Izby Historyczej

Obrazy pejzażowe w tym dzieło Carla Ernesta Morgensterna w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 13, wrzesień 2018

Dzisiaj prezentujemy naszym czytelnikom trzy obrazy, które przekazane zostały do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej przez pana Krzysztofa Jacka Matziola z Wrocławia. Wszystkie stanowią przykład malarstwa krajobrazowego (pejzaż), które ukazuje widok natury lub otoczenia wiejskiego (również miejskiego). Dwa egzemplarze namalowane zostały przez nieznanych nam bliżej artystów. Czas powstania jednego z nich datowany jest na ok. 1915 rok. Wskazuje na to umieszczony na odwrocie napis Weihnachten 1915 (Boże Narodzenie 1915). Trzeci największy wymiarowo egzemplarz opatrzony jest podpisem Professor Morgenstern – Breslau, Eichen bei Groß Graben (Dęby przy Groß Graben; ob. Grabowno Wielkie, pow. Oleśnica, gm. Twardogóra). Jego autorem jest Carl Ernst Morgenstern, znany niemiecki malarz pejzażysta, grafik i autor licznych widoków Karkonoszy.

Czytaj więcej: Obrazy pejzażowe w tym dzieło Carla Ernesta Morgensterna w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Mity i fakty dotyczące zniszczenia żelaznego mostu pod Łażanami w 1945 roku

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 10, wrzesień 2018

W 1731 roku łazański kompleks majątkowy odziedziczyła Beata Abigail z domu Siegroth, która w 1745 roku z inspiracji króla pruskiego Fryderyka II, poślubiła feldmarszałka Wilhelma Dietricha hr. von Buddenbrock. Właścicielka dóbr zmarła 26 lipca 1770 roku w Łażanach. Nie doczekawszy się potomstwa, uczyniła w testamencie spadkobiercą majątku oficera armii pruskiej hrabiego Rzeszy Nikolasa Augusta Wilhelma von Burghauss (ur. 14 marca 1750 roku), który był jednym z trzech synów jej siostrzeńców. Nowy właściciel Łążan, opuścił wkrótce szeregi armii królewskiej i poświęcił się rozwojowi gospodarczemu odziedziczonych dóbr. Jego dokonania w tym zakresie były imponujące, m.in. rozbudowa obiektów folwarcznych oraz wprowadzenie szeregu nowinek technicznych w uprawie rolnej. Dziełem von Burghaussa, było także uregulowanie nurtu Strzegomki, co zapobiegło wylewom tej rzeki oraz przyniosło dalszych 180 ha gruntów uprawnych. Do największych zasług właściciela Łażan, należy bez wątpienia wybudowanie żelaznego mostu, który spinał oba brzegi Strzegomki i był jedną z pierwszych takich konstrukcji na kontynencie europejskim poza Anglią.

Czytaj więcej: Mity i fakty dotyczące zniszczenia żelaznego mostu pod Łażanami w 1945 roku

Więcej artykułów…

  1. X Żarowska Prelekcja Historyczna - 7.09.2018 r.
  2. Wystawa "I Wojna Światowa w kolorze" - 17.09.-12.10.2018 r.
  3. O peregrynacji kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej w Wierzbnej i Żarowie w 1963 roku
  4. Oleodruk z początku XX wieku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Thursday the 15th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.