Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Metalowy chlebak "Unser täglich Brot gib uns heute" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 24, styczeń 2019

Chleb traktowano niegdyś ze szczególnymi z honorami. Przykrywano haftowaną serwetą, żegnano krzyżem, całowano z czcią. Był czymś więcej niż tylko jedzeniem. Do XIX wieku na wsi dominowały chleby pieczone na zakwasie. Dopiero rozwój piwowarstwa przyczynił się do popularyzacji drożdży i wykorzystania ich do wypieku chleba. Drożdże prasowane, tzw. wiedeńskie, upowszechniły się w latach 60-tych XIX wieku. Początkowo chleby wypiekano z mąki jęczmiennej, później z żytniej. Od początku XX wieku zaczyna dominować mąka pszenna. Biedniejsi chłopi mieszali różne gatunki mąki, na przykład do żytniej dodawali mąki gryczanej, powszechnie mieszali też mąkę żytnią z jęczmienną. Aby zwiększyć objętość chleba, do ciasta dodawano różne m.in. gniecione ziemniaki, dynię, zmielone ziarna fasoli lub grochu, otręby, plewy. Dawniej chleb przechowywano w garnku, kotle, szafie, w spiżarni, w piwnicy, by szybko nie sczerstwiał. Od końca XIX wieku rozpowszechnione były blaszane chlebaki (często emaliowane), które posiadały specjalne zamknięcie na kłódkę. Wytwarzano je w kształcie pasującym do chleba okrągłego lub pospolitego później "bochenka". Na powierzchni starych metalowych chlebaków, często umieszczano napisy lub wersy religijne, pn. "Unser täglich Brot gib uns heute”, czyli Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj.

Czytaj więcej: Metalowy chlebak "Unser täglich Brot gib uns heute" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Szklane ampułki 5,845 g chlorku sodu z DZCH "Organika" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 24, styczeń 2019

Chlorek sodu, NaCl to nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków, sól kwasu solnego i sodu. Stanowi podstawowy składnik soli kuchennej, soli warzonej i soli drogowej. W przyrodzie występuje m.in. jako halit, minerał tworzący pokłady soli kamiennej, a w postaci rozpuszczonej w wodzie morskiej oraz w wodach mineralnych (najwięcej w tzw. solankach). Chlorek sodu jest także składnikiem płynów pozakomórkowych organizmów żywych (zwłaszcza zwierzęcych). Chlorek sodu stosowany jest jako środek spożywczy, nadający jedzeniu słony smak. Jest także używany w przemyśle szklarskim i garbarstwie oraz do konserwacji żywności. Stanowi surowiec do otrzymywania kwasu solnego, sodu, chloru, wodorotlenku sodu i węglanu sodu (sody). Jest wykorzystywany do roztapiania śniegu i lodu z ulic i chodników, gdyż roztwór wody i chlorku sodu zamarza przy bardzo niskich temperaturach. Jest używany w spektroskopii oraz w chłodnictwie (z lodem tworzy mieszaninę oziębiającą, w tym przypadku temperatura tego roztworu może wynosić nawet −21,5°.

Czytaj więcej: Szklane ampułki 5,845 g chlorku sodu z DZCH "Organika" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Porcelanowy talerz "KS Zjednoczeni Żarów" oraz szklanki "Szamotowni"- lokalne pamiątki w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, styczeń 2019

Zbiory Żarowskiej Izby Historycznej zostały powiększone o trzy pamiątki lokalne związane z drużyną piłkarską "Zjednoczeni" Żarów oraz tzw. "Szamotownią" (dwie nazwy ŻZMO i Żaroszamot S.A.). Pamiątkami tymi są: 1. pamiątkowy talerz o średnicy ok. 19,5 cm na otoczce "KLUB SPORTOWY ZJEDNOCZENI Żarów, z sygnaturą Fabryki Porcelany "Karolina" z Jaworzyny Śląskiej i sprawną zawieszką na odwrocie; 2. szklanka z logo i danymi teleadresowymi firmy Żaroszamot S.A., średnica 6,5 cm, wysokość 10 cm, ze szkła przezroczystego; 3. szklanka z logo firmy Żarowskich Zakładów Materiałów Ogniotrwałych, średnica 7 cm, wysokość 9,5 cm, ze szkła przezroczystego

Czytaj więcej: Porcelanowy talerz "KS Zjednoczeni Żarów" oraz szklanki "Szamotowni"- lokalne pamiątki w zbiorach...

Foldery DZCH "Organika" z 1967 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: czwartek, 24, styczeń 2019

W 1958 roku w "DZCH" Żarów uroczyście obchodzono stulecie istnienie zakładów, o czym w codziennej produkcji przypominał coraz gorszy stan parku maszynowego i zaplecza socjalnego. W 1961 roku ze względu na zużycie maszyn konieczne stało się zaniechanie produkcji kilku wyrobów. Inne wycofano z produkcji, gdyż brakowało surowców, nie było na nie popytu, albo proces ich wytwarzania był zbyt pracochłonny. Wdrożono do produkcji tylko kilka nowych przyspieszaczy wulkanizacyjnych. Przez wiele lat wzrost produkcji osiągano głównie za sprawą ograniczenia asortymentu i jakości produktów, znacznie mniejsze znaczenie miała poprawa organizacji i wydajności pracy. W pierwszej połowie lat 60-tych przeprowadzono w "DZCH" prace modernizacyjne. W ich trakcie wymieniono część maszyn, co pozwoliło na zmianę technologii produkcji niektórych wyrobów. W drugiej połowie lat 60-tych w zakładach chemicznych wytwarzano półprodukty potrzebne do produkcji farb, lakierów, superfosfatów, materiałów izolacyjnych i gumowych. W produkcji było także kilka rodzajów tzw. farb malarskich suchych o czym informują m.in. zachowane foldery reklamowe z 1967 roku, wydane w Warszawie a wydrukowane w Gdyni.

Czytaj więcej: Foldery DZCH "Organika" z 1967 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Hrabiowie Michael i Hartmuth von Matuschka, baronowie Toppolczan-Spättgen

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, styczeń 2019

W XVI wieku dobra pyszczyńskie i granicząca z nimi „łąka krukowska” miały status dóbr lennych. Prawnym właścicielem wsi Pitschen (Pyszczyn) było biskupstwo wrocławskie, a „łąki” Korona (władca księstwa świdnickiego). W 1522 roku Friedrich von Reichenbach otrzymał list lenny, będący potwierdzeniem wykupu prawa do dzierżenia "łąki krukowskiej". W 1540 roku biskup wrocławski Baltazar von Promnitz wystawił von Reichenbachowi podobny list na dobra pyszczyńskie. Wieś mogła być jednak dziedziczona tylko przez męskich potomków rodu, natomiast krukowskie także przez kobiety. Uprawnienia lenników były dość rozległe, m.in. za zgodą właściciela mogli zaciągać pożyczki pod zastaw dóbr i zapisywać na nich dożywocia. W rękach szlacheckiego rodu von Reichenbach, dobra pyszczyńskie pozostały przez 184 lata. Ostatni pan na Pyszczynie, Hans Heinrich von Reichenbach zmarł 11 sierpnia 1724 roku nie doczekawszy się męskiego potomka. W tej sytuacji 12 kwietnia 1727 roku, biskup wrocławski nadał lenno Heinrichowi Gottfriedowi baronowi von Spättgen, właścicielowi podlegnickiego Ulesia oraz kilku majątków na wschód od Grodkowa: Dębiny, Głębocka, Tarnicy i Żelazna. Baron von Spättgen, władał Pyszczynem do roku 1744. Przed swoją śmiercią udało mu się jednak załatwić przekazanie lenna mężowi swojej córki Józefy, Friedrichowi Rudolfowi baronowi, a od 1744 roku hrabiemu von Matuschka, który po śmierci teścia przyjął jego herb i tytuł. Hrabiowie von Matuschka, baronowie Toppolczan-Spättgen władali Pyszczynem aż do 1945 roku.

Czytaj więcej: Hrabiowie Michael i Hartmuth von Matuschka, baronowie Toppolczan-Spättgen

Więcej artykułów…

  1. Z życia żarowskiego PTTK, cz.2: Fotografie
  2. Mecze siatkarskie przy dawnym "Marienhaus" w Żarowie
  3. Monety z lat 1975-1990 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
  4. Dawna organistówka w Bukowie

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Sunday the 14th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.