Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Kusza - broń i narzędzie zbrodni na kamiennym krzyżu w Wierzbnej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 09, listopad 2020

Zwyczaj stawiania kamiennych krzyży jako pamiątki po dokonanej zbrodni, panował już w XIII wieku zwłaszcza w zachodniej części Europy. Stąd rozpowszechnił się na wschód, w tym na ziemie polskie, gdzie krzyże tego rodzaju stawiane były aż do połowy XIX wieku. Obecnie nazywane są "krzyżami pojednania", czasem też "kamiennymi krzyżami pomnikami dawnego prawa" ale najczęściej "krzyżami pokutnymi". Wedle źródeł historycznych, kamienne krzyże ustawiane były w miejscu dokonania zbrodni, a wykuwał je sam winowajca. Wedle szacunków w Europie zachowało się ok. 7 tys. obiektów pokutnych (Hiszpania, Francja, Włochy, Irlandia, Skandynawia, Austria, Niemcy, Polska, Czechy). Na terenie Polski, zewidencjonowano dotychczas ok. 700 obiektów, głównie na Śląsku. Na niektórych widnieje wyżłobiony prosty wizerunek narzędzia zbrodni. Spotykane najczęściej ryty to: miecz, nóż, sztylet, kusza, łuk, strzała, topór, ciupaga, włócznia, halabarda, szabla, widły, łopata, cep, kielich, stopy, młot, pistolet. Na obszarze gminy Żarów znajduje się obecnie 18 kamiennych krzyży, zwanych powszechnie "pokutnymi". Na czterech widnieje wyryte narzędzie zbrodni: miecz (Pożarzysko), topór (Zastruże), włócznia (Wierzbna), kusza (Wierzbna). Mamy tutaj zatem przykłady czterech rodzajów średniowiecznego oręża: broń sieczno-kolna – miecz, broń obuchowo-sieczna – topór, broń drzewcowa – włócznia, broń miotająca – kusza. Bronią najbardziej złożoną w budowie, która zdobyła znaczącą pozycję pośród średniowiecznego uzbrojenia, była oczywiście kusza. Wedle terminologii bronioznawczej – broń miotająca neurobalistyczna (wykorzystująca energię sprężystości), składająca się z krótkiego łuku przymocowanego do łoża, w którym umieszczony był mechanizm zwalniający cięciwę (orzech + dźwignia spustowa) i miejsce na krótki pocisk zwany bełtem. Jaka jest historia kuszy oraz czy jej wizerunek na kamiennym krzyżu z Wierzbnej należy do unikatów ?

Czytaj więcej: Kusza - broń i narzędzie zbrodni na kamiennym krzyżu w Wierzbnej

Stare drzewa świadkami historii, cz.2: "Humelwald" – największy kompleks leśny w gminie Żarów

Drukuj
Utworzono: piątek, 06, listopad 2020

W książce Tomasza Ciesielskiego "Żarów. Historia Miasta i Gminy", przeczytać możemy: Lasy zajmują 981 ha, co stanowi ok. 11,9% powierzchni gminy. Większe kompleksy leśne znajdują się w pobliżu Łażan, Mikoszowej, Mielęcina, Pyszczyna i Tarnawy. Częściowo są to stare kompleksy leśne, które można uznać za pozostałość gęstej puszczy porastającej jeszcze w XII w. te tereny, reszta to nowe, XIX i XX-wieczne (pierwsza połowa) nasadzenia. Nie były one zbyt wielkie - rozmieszczenie lasów nie uległo większej zmianie od XVIII w. Przeważa drzewostan liściasty, tworzony przez dęby, buki, jawory, brzozy. Wśród drzew iglastych dominują modrzewie i sosny. Podszycie tworzą leszczyny, bez koralowy i brzozy, a runo leśne borówki, jeżyny i poziomki. W przeszłości znaczący udział w drzewostanie miały dęby.

Czytaj więcej: Stare drzewa świadkami historii, cz.2: "Humelwald" – największy kompleks leśny w gminie Żarów

Zaginione płyty z kościoła w Zastrużu

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 26, październik 2020

Po I wojnie światowej w Europie upowszechnił się stary zwyczaj upamiętnienia poległych w walce. Z inicjatywy władz państwowych, wznoszone były Groby Nieznanego Żołnierza. Oddolną inicjatywę, stanowiły z kolei pomniki upamiętniające poległych zwykłych żołnierzy – mężów, ojców i synów. Budowle te stały się nieodłącznym elementem krajobrazu wsi, miasteczek oraz większych miast w Republice Weimarskiej. Wznoszone masowo w 2 połowie lat 20. i w latach 30., szerzyły kult poległych za ojczyznę. Były też przypomnieniem o hańbiącym Traktacie Wersalskim, w czasach wielkiej katastrofy polityczno-gospodarczej. Ogólna liczba wystawionych pomników wojennych jest obecnie nieznana. Inicjatorami oraz inwestorami budowy, były przede wszystkim rodziny poległych żołnierzy, krewni i znajomi ale również organizacje społeczne (związki kombatanckie) oraz parafie wyznaniowe. Forma i rozmiary upamiętnienia pomnikowego, zależały rzecz jasna od zgromadzonych na ten cel funduszy. Dlatego też w jednej miejscowości mógł zostać wzniesiony monumentalny i wymyślny pomnik, a w innej skromna tablica lub płyta umieszczona na ścianie kościoła.

Czytaj więcej: Zaginione płyty z kościoła w Zastrużu

Oddział "Burewestnik" - radzieccy partyzanci pod Żarowem

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 26, październik 2020

Latem 1941 roku w Karelii (kraina położona jest w północno-wschodniej Europie, między Morzem Białym a Finlandią, na północnym zachodzie europejskiej części Rosji) utworzone zostały radzieckie oddziały partyzanckie, złożone z miejscowych mieszkańców, ochotników z Komsomołu (komunistyczna organizacja młodzieży w ZSRR) oraz niewielkiej liczby regularnych żołnierzy Armii Czerwonej. Ich zadaniem było prowadzenie działań sabotażowych na tyłach wojsk fińskich i niemieckich. Działania skupiały się na bardzo trudnym zalesionym i bagnistym terenie, przy ciężkich warunkach klimatycznych (długie i mroźne zimy oraz deszcze i wysoka wilgotność latem). Rajdy na tyły wroga wiązały się każdorazowo z koniecznością pokonywania od 300 do 600 km. Dlatego większość oddziałów partyzanckich w latach wojny przeszła od 5 do 9 tys. km. W tym samym czasie partyzanci musieli nosić broń, amunicję, żywność na całą akcję. W sumie 45 kg na jedną osobę. Z 6 oddziałów partyzanckich (oddział im. Czapajewa, oddział im. Toivo Antikainena, oddział "Mściciel", oddział "Za ojczyznę", oddział "Waleczni Przyjaciele" i oddział "Burewestnik"), została utworzona 1. Brygada Partyzancka pod dowództwem majora Iwana Antonowicza Grigoriewa.

Czytaj więcej: Oddział "Burewestnik" - radzieccy partyzanci pod Żarowem

Rycerz Hans von Stiebitz - pan na Marcinowiczkach i Mrowinach

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 19, październik 2020

Właścicielem niewielkiej wsi Marzdorf (dzisiaj Marcinowiczki w gminie Żarów), był w latach 20. XVI wieku, rycerz Hans von Stiebitz, który przed 1528 rokiem, nabył także pobliski majątek ziemski w Mrowinach (wówczas Conradtswalde). W 1550 roku dla celów podatkowych dobra rycerskie von Stiebitza oszacowano na 2186 złotych florenów (1703 – Mrowiny, 483 – Marcinowiczki). W tym czasie na gruntach ziemskich w Marcinowiczkach wysiewano 16 małdratów zboża (a), hodowano ok. 250 sztuk owiec, a z niewielkiego stawu odławiano rocznie 6 kop ryb (360 sztuk). Z kolei w Mrowinach, wysiewanych było ok. 20 małdratów zboża, hodowano 450 owiec, a stawy rybne przynosiły rocznie aż 38 kop karpia (2280 sztuk). Właściciel obu majątków, zobowiązany był do wystawienia na wyprawę wojenną 2 żołnierzy konnych i 2/4 żołnierza pieszego (b). W 1551 roku pan na Marcinowiczkach i Mrowinach, sporządził testament, w którym wszystkie swoje dobra zapisał córce Annie, żonie rycerza Hansa "Ziernau" z Jerzmanowa. Rok później von Stiebitz dokonał innego zapisu na Mrowinach. Na jego mocy dożywocie na majątku w Conradtswalde otrzymała jego małżonka Alma w zamian za przekazanie dóbr odziedziczonych po jej ojcu. Wedle zachowanych źródeł, jesienią 1557 roku Hans von Stiebitz sprzedał Mrowiny Juliusowi von Adelsbach. Majętność tworzyło wówczas 56 łanów ziemi i spalony młyn wodny. Julius piszący się od tego czasu z Mikoszowej i Mrowin, był ich właścicielem do 1573 roku.

Czytaj więcej: Rycerz Hans von Stiebitz - pan na Marcinowiczkach i Mrowinach

Więcej artykułów…

  1. Głazy narzutowe - twór przyrody sprzed kilkuset tysięcy lat
  2. Drewniany wieszak i szamotowa płyta
  3. Spotkanie autorskie z Agnieszką Dobkiewicz, autorką książki "Mała Norymberga"
  4. XVII Żarowska Prelekcja Historyczna

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Tuesday the 16th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.