Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Pałac w Domanicach - tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 17, luty 2015

Miejscowość Domanice w gm. Mietków, pow wrocławski. Przed wojną znana jako Domanze. W latach 1945-54 siedziba gminy Domanice. Gmina ta powstała po II Wojnie Światowej na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. II okręg administracyjny – Dolny Śląsk). 28 czerwca 1946 gmina – jako jednostka administracyjna powiatu świdnickiego – weszła w skład nowo utworzonego woj. wrocławskiego. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 12 gromad: Borzygniew, Chwałów, Domanice, Gola Świdnicka, Gołaszyce, Imbrambowice, Krasków, Maniów, Marcinowiczki, Pożarzysko, Siedlimowice i Tworzyjanów. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku wraz z kolejną reformą reaktywującą gminy. Miejscowości Gołaszyce, Imbramowice, Marcinowiczki, Pożarzysko i Siedlimowice weszły w skład gminy Żarów (pow. Świdnica), Borzygniew, Chwałów, Domanice, Maniów – gm. Mietków (pow. Wrocław), Gola Świdnicka, Krasków, Tworzyjanów – gm. Marcinowice (pow. Świdnica). Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków Domanic wpisane są: kościół filalny pw. św. Anny, murowany gotycko-barokowy z drugiej połowy XV wieku, wzmiankowany w 1348 roku; po pożarze w 1664 roku. Przebudowany - orientowany, jednonawowy, z wieżą po stronie północnej. Kościół był restaurowany w 1894 r. i 1961 roku, kościelny dzwon pochodzi z 1653 roku, a wyposażenie wnętrza z pierwszej połowy XVII wieku; mauzoleum rodziny grafa von Brandenburg z 1856 roku, okazałe, na miejscowym cmentarzu pełni dziś rolę kaplicy cmentarnej; zespół pałacowy, z XVIII-XX wieku, w skład którego wchodzą: pałac, po licznych przebudowach zamku, ostatnia w 1821 roku w stylu klasycystycznym; pałac stanowi czworoboczny budynek z wieżą; prawdopodobnie w swoich murach kryje fragmenty starszych, XVI- i XVII-wiecznych założeń. Po II wojnie światowej pałac przeszedł w zarząd państwowy PRL, potem wykorzystywany jako Dom Związku Artystów Scen Polskich, ale jego odbudowa po wieloletnich zaniedbaniach postępuje powoli, aktualnie własność prywatna; duży park wokół pałacu, w nim m.in. fontanna. Właśnie z pałacem w Domanicach związana jest nie tylko bardzo interesująca tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej, lecz także niedawne wydarzenia, które być może mają i z tym związek. To właśnie z pałacu w Domanicach wydano też rozkaz wysadzenia pobliskiego mostu na rzece Bystrzycy – jednego z ostatnich zniszczonych podczas II Wojny Światowej. Pałac oraz jego tajemnice były tematem naszej dzisiejszej rozmowy z panią Joanną Lamparską. Wspólnie już za kilka dni spróbujemy zgłębić to zagadnienie i dowiedzieć się czegoś więcej o tej jakże tajemniczej budowli. Tymczasem aby nakreślić czytelnikom w czym jest przysłowiowa rzecz, proponujemy artykuł pt. Jak w Polsce kradnie się skarby ? Joanna Lamparska o zamku pełnym tajemnic i niezwykłości, udostępniony na portalu iWoman.pl

Czytaj więcej: Pałac w Domanicach - tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej

Zamknięte miasteczko radzieckie w Żarowie

Drukuj
Utworzono: środa, 11, luty 2015

Niewiele wiemy o pobycie armii radzieckiej w Żarowie w 1945 r. i w latach następnych. Najwięcej informacji na ten temat można znaleźć w książce Tomasza Ciesielskiego Żarów. Historia miasta i gminy (1). Dla współczesnych Żarowian widomym znakiem obecności Rosjan w naszym mieście jest zachowany cmentarz wojenny żołnierzy radzieckich przy obecnej ul. Armii Krajowej, założony w czerwcu 1945r. Dzięki ustaleniom Bogdana Muchy, opublikowanym na stronie internetowej Żarowskiej Izby Historycznej (http://www.izba.centrum.zarow.pl/), sporo wiemy o historii tego cmentarza, choć ciągle kryje on wiele tajemnic (2). W monografii T. Ciesielskiego czytamy: „W nocy z 7 na 8 maja 1945 r. wojska radzieckie zajęły Żarów bez walki. Miejscowość była wyludniona, gdyż większość mieszkańców ewakuowano już 13 II (3) , a pozostali uciekli z wycofującymi się żołnierzami niemieckimi. Działania wojenne prowadzone przez blisko 3 miesiące w rejonie Żarowa były na tyle mało intensywne, że nie spowodowały większych zniszczeń. Uszkodzonych było tylko kilka domów mieszkalnych oraz cześć zabudowy zakładów chemicznych. W pierwszych tygodniach władzę w mieście sprawowała radziecka komendantura wojenna, która istniała do sierpnia 1945r. Kilka miesięcy dłużej Rosjanie zarządzali miejscowym majątkiem ziemskim, gospodarstwami ogrodniczymi oraz dwoma willami. Do grudnia 1945 r. zdali większość obiektów za wyjątkiem jednej willi, a do wiosny 1946 r. na potrzeby Armii Radzieckiej pracowała żarowska piekarnia” (4).

Czytaj więcej: Zamknięte miasteczko radzieckie w Żarowie

Wystawa "Walki o Dolny Śląsk 1945 - 70. rocznica"

Drukuj
Utworzono: sobota, 31, styczeń 2015

W styczniu 1945 roku nad Wisłą rozpoczęła się wielka ofensywa wojsk radzieckich. Armia Czerwona w szybkim tempie przesuwała się na zachód. 27 stycznia wyzwolony został hitlerowski obóz koncentracyjny KL Auschwitz. W dniu 13 lutego 1945 roku oddziały radzieckie zdobyły Strzegom i niespodziewanie znalazły się na terenie dzisiejszej gminy Żarów zajmując Buków, Mielęcin, Pyszczyn oraz Zastruże. Dzień później wyzwolono inny hitlerowski obóz koncentracyjny – KL Gross-Rosen znajdujący się na skraju pobliskiej Rogoźnicy. 16 lutego ostatecznie otoczono Festung Breslau. 24 lutego 1945 roku Rosjanie doszli do Nysy Łużyckiej. Na odcinku żarowskim front ustabilizował się na dwa i pół miesiąca na linii, którą wyznaczały miejscowości Przyłęgów - Łażany - Żarów - Mrowiny - Tarnawa - Imbramowice - Domanice - Chwałów - Górny Maniów - Strzelce - Tworzyjanów - Sobótka. Tu przebiegał zewnętrzny pierścień oblężenia Wrocławia. Wojska radzieckie zajęły miejscowości Imbramowice, Kruków, Marcinowiczki. W lutym i marcu toczono jeszcze zacięte walki o Strzegom, Lubań i w okolicach Sobótki. 7 maja 1945 roku do Żarowa wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, dzień później skapitulowała III Rzesza . W 70-rocznicę walk o Dolny Śląsk postanowiliśmy zaprezentować zbiór archiwalnych fotografii z tamtych wydarzeń. Fotografii, które na ogół znane są wszystkim pasjonatom II wojny światowej, lecz z pewnością obce dla osób mniej wtajemniczonych i obytych z taką właśnie tematyką. Warto zatem przyjść i obejrzeć wystawę "Walki o Dolny Śląsk 1975 – 70. rocznica", na którą Serdecznie Zapraszamy !!!

Czytaj więcej: Wystawa "Walki o Dolny Śląsk 1945 - 70. rocznica"

Pocztówki dźwiękowe ze zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 09, luty 2015

W czasach dominacji brzmienia cyfrowego, niewielkich i wymyślnych odtwarzaczy oraz muzyki dostępnej przez Internet do lamusa odeszły już niemal całkowicie zapomniane pocztówki dźwiękowe. Ci, którzy kochali gramofony za ich dźwięk i czar, pamiętają również i ten bardzo oryginalny format płyt gramofonowych charakterystycznych dla PRL-u i innych krajów bloku socjalistycznego z lat 60-tych i 70-tych XX wieku (do początku 80-tych). Sama nazwa "pocztówki dźwiękowe" wzięła się od materiału, z jakiego je wykonywano – grubego papieru pokrywanego cienką warstwą tworzywa sztucznego, w którym wytłoczone były rowki z analogowym zapisem dźwięku, a na środku wykonywano otwór pozwalający na położenie jej na talerzu gramofonu. Wyglądem – czworobok z obrazkami do złudzenia przypominały kartki widokowe i rzeczywiście służyły one czasami jako pocztówki. Wysyłano je nawet z nagranymi w specjalnych studiach pozdrowieniami. Pocztówki dźwiękowe miały zwykle wymiary 19 na 14,5 cm, odtwarzano je z prędkością 45 obrotów na minutę, m.in. na legendarnych polskich gramofonach Bambino. Charakteryzowały je także niska cena, słaba jakość dźwięku i, co zrozumiałe, ogromna podatność na zniszczenia. Pięknie zachowaną kolekcję pocztówek dźwiękowych przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej mieszkaniec Żarowa, pan Wiesław Szymkowiak.

Czytaj więcej: Pocztówki dźwiękowe ze zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej

Historia techniki II Wojny Światowej: Panzerkampfwagen VI Tiger "Tygrys"

Drukuj
Utworzono: sobota, 31, styczeń 2015

Po dłuższej przerwie wracamy na stronę Żarowskiej Izby Historycznej z Historią techniki II Wojny Światowej. Było już o samolotach, rakietach oraz broni palnej, dzisiaj broń pancerna. Publikujemy artykuł zaprzyjaźnionego Polish Fighting Team dotyczący legendarnego czołgu II Wojny Światowej jakim był Panzerkampfwagen VI "Tiger" . Zapraszamy do lektury ... Co tygryski lubią najbardziej ? T-34 na śniadanie, Cromwella na obiad i Shermana na kolację ! Tym zabawnym i jednocześnie wielce adekwatnym zdaniem można by scharakteryzować jeden z najbardziej znanych, najlepszych i najgroźniejszych czołgów II wojny światowej – PzKpfw VI Tiger, powszechnie znany jako Tygrys. By uświadomić sobie co było główną przyczyną jego powstania, należałoby przyjrzeć się sytuacji niemieckich wojsk pancernych, walczących w 1941 roku na froncie wschodnim w ramach operacji „Barbarossa” – największej do tej pory lądowej ofensywy militarnej w historii. Ogromna masa żołnierzy i sprzętu uderzyła na ... jeszcze większą masę żołnierzy, wyposażonych w dużo więcej sprzętu ! Dla Wehrmachtu było to zupełnie nowe doświadczenie. W Polsce, Francji, na Bałkanach czy w Grecji, dzięki sile i szybkości blitzkriegu armia niemiecka odnosiła szybkie i druzgoczące zwycięstwa. Potężne natarcia wojsk pancernych, polegające na szybkim i głębokim oskrzydlaniu i niszczeniu wojsk przeciwnika doskonale sprawdzały się na równinach Polski czy Francji, a dużo lepsza jakość i większa ilość sprzętu, jakim dysponowały niemieckie armie pancerne, stanowiły czynnik decydujący o zwycięstwie. I nagle 22 czerwca 1941 roku sytuacja uległa gwałtownemu odwróceniu. Wehrmacht runął na dużo potężniejszego od siebie przeciwnika. Armia Czerwona w połowie 1941 roku dysponowała około 24 tysiącami czołgów (!), którym Niemcy mogli przeciwstawić 3410 własnych. Również liczba samolotów radzieckich (22 tys.) przedstawiała się imponująco w porównaniu z 2770 maszynami Luftwaffe. Ta gigantyczna dysproporcja sił między Niemcami a ZSRR panowała na każdym polu. Jednak siła, zaciekłość, a przede wszystkim – zaskoczenie, umożliwiły wojskom niemieckim dojść aż do przedpola Moskwy w grudniu 1941 i zadać olbrzymie straty Armii Czerwonej.

Czytaj więcej: Historia techniki II Wojny Światowej: Panzerkampfwagen VI Tiger "Tygrys"

Więcej artykułów…

  1. Produkcja zbrojeniowa III Reszy w Żarowie - nieznana prawda, cz.1
  2. Wystawa "Świat płyty winylowej"
  3. Opel 1,3 litra 1934/35 r. na fotografii z Imbramowic
  4. Średniowieczne centralne ogrzewanie z Wierzbnej - czyli piec typu hypocaustum odkryty na terenie przypałacowym

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Wednesday the 7th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.