Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Nazistowski plan 4-letni i rola syntetycznego kauczuku produkowanego w Żarowie

Drukuj
Utworzono: środa, 05, sierpień 2015

W latach 1936-1940, partia nazistowska w Niemczech realizowała tzw. plan czteroletni (niem. Vierjahresplan), którego głównymi założeniami były redukcja bezrobocia, rozwój przemysłu chemicznego, w tym produkcja włókien syntetycznych i syntetycznej benzyny, szeroki program robót publicznych, pobudzenie przemysłu samochodowego i budownictwa autostrad. Ponadto przewidywano rozwój sił zbrojnych poprzez zwiększenie liczebności armii i rozwój nowych rodzajów broni, które zostały Niemcom zabronione po ich klęsce w I wojnie światowej. Za realizację całego projektu w dniu 18 października 1936 roku, odpowiedzialny został naczelny dowódca lotnictwa Hermann Göring. W ten sposób siły zbrojne uzyskały znaczący wpływ na gospodarkę Niemiec. Hitler postawił następujące zadania: niemiecka armia musi w ciągu 4 lat osiągnąć stan gotowości bojowej, niemiecka gospodarka musi być w ciągu 4 lat gotowa do wojny. Produkcja wybranych artykułów przemysłowych i wydobycie surowców w Niemczech w latach 1936−1939 przedstawiały się w następujący sposób: w roku 1936 wydobywano bądź produkowano: 444,7 tys t. ropy, aluminium 97, kauczuku syntetycznego 1, samolotów w tym wojskowych 5 112 tys., samochodów osobowych 244,3 tys., autobusów i samochodów ciężarowych 57,3 tys. W roku 1939 przemysł niemiecki osiągnął następujące wskaźniki: 884,9 tys. t ropy, aluminium b/d, kauczuk syntetyczny 22 tys. t. W 1945 roku Hermann Göring, pytany podczas przesłuchania przez amerykańskiego specjalistę w dziedzinie finansów Herberta Dubois, powiedział: "ja właściwie nigdy nie byłem biznesmenem. Miałem się zająć zupełnie czymś dla mnie nowym. Otrzymałem zadanie zorganizowania niemieckiej gospodarki, toteż poświęciłem całą energię działaniom inicjującym. Z upływem czasu wiele się nauczyłem. Moim głównym celem stało się wyżywienie narodu… oraz przekształcenie Niemiec w kraj samowystarczalny pod względem gospodarczym. Najważniejszymi surowcami były stal, ropa naftowa i kauczuk". Warto przy tym dodać, że na produkcję sztucznej gumy, zamiast zakupu naturalnego kauczuku, państwo zdecydowało się ponosić siedmiokrotnie wyższe koszty produkcji, a jeszcze pod koniec 1935 roku import zabezpieczał 96% całkowitego zapotrzebowania na ten surowiec. Podczas realizacji planu czteroletniego do grona producentów sztucznego kauczuku (także innych produktów), dołączyła fabryka chemiczna w Żarowie, nosząca wówczas nazwę Silesia Verein chemischer Fabriken Saarau.

Czytaj więcej: Nazistowski plan 4-letni i rola syntetycznego kauczuku produkowanego w Żarowie

III Dolnośląski Piknik Militarny w Ludwikowicach Kłodzkich 1.08.2015 r. - fotorelacja

Drukuj
Utworzono: niedziela, 02, sierpień 2015

Ludwikowice Kłodzkie (niem. Ludwigsdorf), to wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda nad rzeką Włodzicą. Ludwikowice Kłodzkie są jedną z największych wsi w regionie, a największą w powiecie. W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Ludwikowice Kłodzkie. Podczas wykopalisk na terenie wsi znaleziono monety rzymskie datowane na II w. n.e. Pierwsza historyczna wzmianka o osadnictwie pochodzi z 1352 r. Rozwój wsi był dość wolny, ale sukcesywny. Ożywienie nastąpiło w XVIII wieku za sprawą rozwoju tkactwa i rozpoczęcia wydobycia węgla. W XIX wieku górnictwo stanowiło podstawę utrzymania mieszkańców. 9 lipca 1930 roku w tutejszej kopalni Wenzeslaus nastąpił katastrofalny wybuch metanu, w wyniku którego zginęło 151 górników. Kopalnia została zamknięta 28 stycznia 1931 roku. W roku 1933 ponownie otwarto kopalnie, lecz ze względu na niebezpieczeństwo wyrzutów, została kolejny raz zamknięta w lipcu 1939 roku, tym razem bezpowrotnie. Nie wykluczone jest, że podany powód zamknięcia, był jedynie pretekstem, po to by na bazie wyrobisk kopalnianych zbudować olbrzymie, tajne laboratoria i zakłady, gdzie pracowano nad Wunderwaffe. Obiekty po zlikwidowanej kopalni, ówczesna władza zajęła na potrzeby przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy. W 1942 roku rozpoczęła pracę fabryka amunicji, będącą częścią kombinatu Alfred Nobel Dynamit AG (DAG). Przy obecnej ulicy Wiejskiej w Ludwikowicach Kłodzkich, nazistowskie władze utworzyły na potrzeby fabryki amunicji prowadzony przez organizację Schmelt obóz pracy dla polskich Żydówek. Około 1000 więźniarek, oprócz przymusowej pracy w fabryce, wykorzystywano przy kopaniu rowów i budowie umocnień wojskowych. W 1944 roku, w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni, w rejonie obecnej ulicy Fabrycznej, powstał drugi obóz pracy. 16 maja 1944 r. w wypadku pierwszego i 23 lipca 1944 r. w wypadku drugiego obozu, obydwa obozy stały się filiami AL Ludwigsdorf I i AL Ludwigsdorf II obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Po podjęciu decyzji o budowie kompleksu ,,Riese” podjęto działania mające na celu zaadoptowanie części kopalni podlegających pod Consolidierte Wenzeslaus-Grube I, znajdujących się bezpośrednio pod tajną fabryką amunicji Nobel Dynamit AG. W ten sposób na bazie kopalni ,,Wacław”, tajnej fabryki amunicji i jednej z najnowocześniejszych w tamtym okresie elektrowni, rozpoczęto najbardziej poufne badania nad dzwonem die Glocke oraz innymi tego typu projektami Wunderwaffe. W tym okresie wybudowano również poligon dla pojazdów pionowego startu zwany popularnie ,,Muchołapką” (wedle innych teorii pozostałość po chłodni kominowej). Cztery podziemne poziomy laboratoriów i hal produkcyjnych podkreślały tajemniczość niemieckich działań, a najniższy poziom osiągał status najbardziej utajnionego. Badaniom nad tajna bronią nadano kryptonim ,,Lothar”, przyjęto dla nich najwyższy stopień utajnienia S-IV.

Czytaj więcej: III Dolnośląski Piknik Militarny w Ludwikowicach Kłodzkich 1.08.2015 r. - fotorelacja

Powietrzne zwycięstwa "Czerwonego Barona"

Drukuj
Utworzono: sobota, 18, lipiec 2015

Postać Manfreda von Richthofen, była już przedmiotem wielu książek, artykułów, filmów oraz innych nośników wiedzy. W każdym z tych źródeł odnaleźć można informacje o jego dzieciństwie, rodzinnej posiadłości w Świdnicy, czy w końcu o przebiegu służby wojskowej podczas I wojny światowej. W opracowaniach widnieje zazwyczaj: ... lotnik niemiecki, ... największy as myśliwski I wojny światowej, ... zwany Czerwonym Baronem, ... odniósł 80 zwycięstw powietrznych. Sformułowane w różny sposób i powielane niemal za każdym razem wzmianki zawsze odnoszą się do czynów jakie Manfred von Richthofen dokonał będą w powietrzu. Sławę przyniosło mu przecież nic innego jak niezwykle skuteczne eliminowanie kolejnych samolotów przeciwnika. Bardziej dociekliwy czytelnik zada, więc następujące pytania: co oznacza termin zwycięstwo powietrzne ? Czy jest to równoznaczne z całkowitym zniszczeniem wrogiego samolotu i śmiercią jego załogi ? Czy słynny trójpłatowy Fokker DR.I był jedyną maszyną, na której von Richthofen odnosił swoje wielkie sukcesy ? Kim byli przeciwnicy "Czerwonego Barona" oraz z jakiego typu samolotami przyszło mu walczyć ? Polskojęzyczna wikipedia podaje: ... 23 listopada 1916 von Richthofen, latający wówczas na dwupłatowym myśliwcu Albatros D.II, odniósł swoje 11. zwycięstwo, zestrzeliwując nad Le Sars po długim pojedynku, a następnie pościgu, brytyjskiego asa Lanoe Hawkera, dowódcę 24. dywizjonu RFC lecącego na Airco DH.2. O śmierci brytyjskiego pilota dowiadujemy się dopiero po odrębnym wpisaniu w wyszukiwarce jego imienia i nazwiska. Czy taki sam los spotkał wszystkich, którym dane było zetknąć się w powietrzu z czerwonym samolotem, noszącym znak czarnego krzyża w białym polu ? W poniższym zestawieniu z pewnością odnajdziecie odpowiedzi na pytania, które z rzadka goszczą na polskich stronach. Uwaga nasza została skupiona przy tym, na istocie sławy "Czerwonego Barona", którą w połączeniu z lotniczym talentem, utworzyły trzy rzeczy: samolot – walka – zwycięstwo. Dla jednych postać ta pozostanie słynnym świdniczaninem, dla innych asem przestworzy, jeszcze inni skomentują – żołnierz niemiecki, służący w armii zaborczego państwa. Oto czysto matematyczny i techniczny aspekt powietrznych zwycięstw człowieka, który zebrał wszystkie możliwe odznaczenia i na zawsze przeszedł do historii lotnictwa.

Czytaj więcej: Powietrzne zwycięstwa "Czerwonego Barona"

Szlaki komunikacyjne w okolicy Żarowa w latach 1736-1945

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 27, lipiec 2015

Wedle współczesnego Prawa o ruchu drogowym, drogą nazywamy wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt (Art. 2 pkt 1 – Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r.). W świetle ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (Art. 4 ust. 2), droga jest to budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiąca całość techniczno-użytkową, przeznaczona do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowana w pasie drogowym (Dz. U. Z 2013 r. Nr, poz. 260). Drogi w zasadzie dzielą się na dwie podstawowe kategorie: gruntowe i twarde. Droga gruntowa (droga o nawierzchni gruntowej), jest to droga o nawierzchni z gruntu rodzimego lub utrwalona w wyniku specjalnych zabiegów i preparacji gruntu rodzimego przy pomocy mieszanin wykonanych z gliny, żwiru, żużla itp. Droga twarda (droga o nawierzchni twardej, droga utwardzona): jest, z kolei drogą mającą twardą nawierzchnię ulepszoną (z kostki kamiennej, klinkieru, betonu, z płyt kamienno-betonowych, bitumu) lub drogą o nawierzchni nieulepszonej (tłuczniowej lub brukowej). W historii, jednymi z najstarszych, są drogi rzymskie. Budowane głównie dla ułatwienia przemieszczania się legionów oraz kupców. Pozwalały również na szybsze przekazywanie informacji dzięki zorganizowanej wzdłuż dróg poczty państwowej (cursus publicus). Pierwsze drogi powstawały już w IV w. p.n.e. Prowadziły one do sąsiednich miast w Lacjum i Etrurii. Były to między innymi prowadząca do Ostii – Via Ostiensis, prowadząca do Laurentum – Via Laurentina i Via Ardeatina, którą można było dotrzeć do Ardei. Nie były one jednak jeszcze właściwymi drogami rzymskimi. Ich nawierzchnię tworzyła ubita ziemia, a same drogi dopasowywały się do ukształtowania terenu. Pierwszą prawdziwie rzymską drogą była rozpoczęta w 312 p.n.e. przez cenzora Appiusza Klaudiusza Caecusa, Via Appia, łącząca Rzym z Kapuą. Z czasem rzymskie drogi przekształciły się w ogromny system komunikacyjny, który razem ze szlakami morskimi scalał imperium rozciągające się na tysiące kilometrów na trzech kontynentach. Do końca II w. (na przestrzeni 5 stuleci) rzymscy inżynierowie zbudowali ok. 48 500 mil rzymskich (71,7 tys. km) dróg bitych. Niespełna 100 lat później inwentaryzacja sporządzona za cesarza Dioklecjana wykazała istnienie na obszarze imperium 372 dróg o łącznej długości 53 000 mil rzymskich (ponad 78,3 tys. km).

Czytaj więcej: Szlaki komunikacyjne w okolicy Żarowa w latach 1736-1945

Brama, epitafium oraz ołtarz z symbolem oka opatrzności w Bukowie i Wierzbnej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 14, lipiec 2015

Kamienne epitafium, murowana brama wjazdowa oraz drewniany ołtarz główny świątyni, to zabytki, których datowanie przypada na trzy kolejne stulecia – od XVII do XIX. Mowa jest tutaj akurat o pochodzącym z 1678 roku, bogato zdobionym ołtarzu autorstwa Georga Schröttera, który do 1728 roku znajdował się w świątyni klasztornej w Krzeszowie. Zdemontowany, trafił następnie do przebudowanego w latach 1729-1730 kościoła w Wierzbnej (ob. pw. Wniebowzięcia NMP), w którym znajduje się po dziś dzień. Z roku 1738 pochodzi kamienne, wykonane w piaskowcu epitafium kanonika wrocławskiej kolegiaty św. Krzyża i proboszcza opolskiego Jana Ignacego Frantzke. Epitafium to dopełnia wystroju południowej kaplicy w kościele pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Bukowie. Z kolei na koniec XIX wieku, datowana jest neobarokowa brama wjazdowa, która od strony północnej zamykała niegdyś drogę do dawnego ogrodu klasztornego, a obecnie do plebani w Wierzbnej. Te różnorodne zabytki architektury o sakralnym rzecz jasna rodowodzie, stworzone zostały rękoma ówczesnych mistrzów sztuki murarskiej i rzeźbiarskiej. Wszystkie trzy zawierają wspólny element, którym jest symbol w formie oka wpisanego w trójkąt i otoczonego przez promienie światła lub glorii. Jest to tzw. oko opatrzności, inaczej zwane też wszystkowidzącym okiem. Symbol ten interpretowany jest jako oko Boga pilnującego ludzi – oko opatrzności Bożej (nieustanna opieka wszechwiedzącego i wszechmocnego Boga nad dziejami świata i poszczególnych ludzi, poprzez którą pokazuje On swą mądrość, dobroć i miłość). Oko opatrzności jest często odczytywane jako artystyczne wyobrażenie Boga przedstawione w postaci piktogramu składającego się z otwartego oka wpisanego w trójkąt równoramienny, z którego boków widoczne są promienie. Symbol w obecnej formie pojawił się po raz pierwszy na zachodzie w XVII i XVIII wieku. W późniejszym okresie symbol oka w zamkniętym trójkącie zaczął być postrzegany jako symbol Trójcy Świętej w religii chrześcijańskiej.

Czytaj więcej: Brama, epitafium oraz ołtarz z symbolem oka opatrzności w Bukowie i Wierzbnej

Więcej artykułów…

  1. Skrzydlaty Miecz i Czerwona Gwiazda w powietrznej walce nad Świdnicą w 1945 roku
  2. Wojenne wspomnienia byłych mieszkańców Gościsławia, Mielęcina, Osieka i Zastruża
  3. Tajemnica żarowskiej Silesii
  4. Zastępcze pieniądze dominialne i obozowe von Kulmizów

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Friday the 9th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.