Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Żarowianie polegli w czasie II wojny światowej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 21, listopad 2011

W marcu 1935 roku wraz z wprowadzeniem w III Rzeszy Niemieckiej obowiązkowej służby wojskowej i zwiększeniem liczebności niemieckich sił zbrojnych do 500 000 żołnierzy, zmieniono także ich nazwę z Reichswehr na Wehrmacht, który w trzy lata później został bezpośrednio podporządkowany Adolfowi Hitlerowi. W miejsce dotychczasowego ministerstwa powołano wówczas Naczelne Dowództwo Wehrmachtu (Oberkommando der Wehrmacht, OKW), mające kierować i koordynować działalność naczelnych dowództw trzech rodzajów broni: sił lądowych (OKH, Heer), sił lotniczych (OKL, Luftwaffe) i marynarki wojennej (OKM, Kriegsmarine).

W kwietniu 1938 roku niemieckie wojska lądowe liczyły 28 dywizji, a z chwilą wybuchu II wojny światowej liczba ta wynosiła już 75 dywizji (24 tys. Oficerów, 2,7 mln podoficerów i żołnierzy). Jeszcze przed wybuchem wojny wzmogła się indoktrynacja armii w duchu narodowosocjalistycznym. Przyczyniło się do tego też sięgnięcie po roczniki, które wychowane były już w formacjach Hitler-Judend. Jednocześnie dokonano profesjonalizmu Wehrmachtu, który w okresie II wojny światowej był bodajże najlepszą armią świata. W 1943 roku w niemieckich siłach zbrojnych służyło łącznie (wraz z Waffen-SS, ale bez SS. Policji i Organizacji Todta) 9 480 000 ludzi. Szacuje się, że podczas II wojny światowej zginęło ok.3,5-4,7 mln żołnierzy niemieckich (wg różnych źródeł).

Liczebność Wehrmachtu w mln

 

Rok

Wojska lądowe

Marynarka wojenna

Lotnictwo

Waffen-SS

Razem

1939

3,74

0,122

0,677

0,023

4,552

1940

4,37

0,1

1,1

0,125

5,762

1941

5,2

0,404

1,545

0,16

7,309

1942

5,75

0,57

1,9

0,19

8,41

1943

6,55

0,78

1,7

0,45

9,48

1944

6,51

0,81

1,5

0,6

9,42

1945

5,3

0,7

1,1

0,83

7,83

 

 

Plakaty propagandowe: Wehrmachtu, Luftwaffe, Kriegsmarine i Waffen-SS

Z danych zgromadzonych przezNiemiecki Związek Ludowy Opieki nad Grobami Wojennymi (Der Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V. ), wynika że w czasie II wojny światowej i tuż po jej zakończeniu, zginęło lub zaginęło bez wieści 124 mieszkańców Żarowa powołanych do czynnej służby wojskowej: 1939 – 2, 1940 – 5, 1941 – 11, 1942 – 27, 1943 – 19, 1944 – 21, 1945 – 29, 1946 – 8, 1947 – 1. Wśród nich było: szeregowy (Sodat, Schütze, Kanonier, Pionier, Grenadier) - 27, szeregowy/starszy szeregowy (Oberschütze, Oberpionier, Oberkanonier, Oberfüsilier) - 4, starszy szeregowy (Gefreiter) - 25, starszy kapral/kapral (Obergefreiter) - 22, starszy szeregowy/kapral (Stabsgefreiter) - 1, kapral (Unteroffizier) - 17, sierżant (Feldwebel) - 7, strażnik (Wachmann) - 1, sierżant tzw. „główny” (Hauptfeldwebel) - 1, podporucznik (Leutnant) - 1, porucznik (Oberleutnant) - 3, major (Major) - 1. Ponadto marynarz (Matrose – stopień szeregowy w Kriegsmarine) - 1, jeden policjant w stopniu majstra (Polizei-meister) oraz jeden dowódca plutonu SS (Zugführer). Spośród 124 żarowian: 112 poległo lub zaginęło na froncie wschodnim z czego 11 w czasie ataku na ZSRR (operacja „Barbarossa”). W kampanii wrześniowej 1939 przeciw Polsce polegli: Walther Scheer pod Hutą Różaniecka i Johannes Kohler koło Podolszyny Łukowskiej. W tzw. kampanii zachodniej 1940 przeciwko Francji poległo 5 żarowian. Na froncie włoskim w latach 1943-44 polegli: Walter Wirt pod Pomezią i Herbert Arndt pod Casa Zeppera. Na froncie południowym w starciu z partyzantami jugosłowiańskim z oddziałów Josipa Broz-Tity, zgineli: Gerhard Gemende pod Opatiją i Erich Scholz pod Agran koło Zagrzebia. W 1944 roku po lądowaniu aliantów w Normandii (operacja „Overlord”) polegli: Herbert Scheiler w czasie walk o oblężony port w Breście, Ernst Schröter podczas walk o Hawr oraz Günther Steffen koło Damme na terenie Belgii. Na froncie wschodnim w oblężonej przez wojska radzieckie twierdzy wrocławskiej „Festung Breslau” poległ Ernst Klose i Karl Alfred Schöps. W zbombardowanym przez lotnictwo alianckie Dreźnie zginął Paul Bräuer, a na ulicach walczącej w 1944 roku Warszawy (Powstanie Warszawskie) poległ Hermann Kluge. 8 wziętych do niewoli mieszkańców Żarowa zmarło w przyobozowych lazaretach w 1946 roku. W 1947 roku w lazarecie obozu jenieckiego wMingetschaur na obszarze Azerbejdżanu zmarł Richard Metzner.

 

L.p.

Nazwisko

Imię

Stopień

Data urodzenia

Data śmierci

Miejsce śmierci + pochówku

1

Adolph

Gustav

?

05.03.1901

01.01.1945

(zaginiony)

Kraków (zaginiony) + Tablica pamiątkowa na cmentarzu w Puławach (Polska)

2

Arndt

Heinz

Oberpionier

17.12.1926

28.08.1944

Bus 2 km od Wizny + Bartosze (Polska)

3

Arndt

Herbert

Unteroffizier

08.11.1921

09.09.1943

Casa Zeperra.Flugplatz/Sardynia + Cagliari – blok 2, grób 196 (Włochy)

4

Baier

Edwin

Gefreiter

13.02.1911

19.09.1941

Romny + Charków (Ukraina)

5

Basler

Alfred

Gefraiter

13.07.1909

03.10.1942

Pestszanka + Rossoszka – blok 28, rząd 23, grób 918 (Rosja)

6

Beier

Herbert

Hauptfeldwebel

10.03.1912

08.01.1945

Thommen Burianville + Lommel – blok 4, grób 37 (Belgia)

7

Bialek

Gerhard

Obergefreiter

26.04.1918

17.12.1942

Astachoff + Nishny Astachoff w Donbogen (Rosja)

8

Biallas

Josef

Unteroffizier

29.07.1914

12.05.1940

Morsbach + Völklingen – grób 123 (Niemcy)

9

Biller

Hermann Fritz

?

14.10.1945

14.03.1945

Kgf.Raum Zaporoże + Zaporoże (Ukraina)

10

Bräuer

Helmut

Schütze

22.06.1920

12.07.1942

Woroneż + Woroneż (Rosja)

11

Bräuer

Paul

Unteroffizier

08.01.1898

13.02.1945

Drezno + Drezno –cmentarz północny, blok M (Niemcy)

12

Brauer

Gerhard

Soldat

11.02.1921

15.07.1942

Dewiza Północ + Kursk-Besedino, blok 7, rząd 7, grób 395 (Rosja)

13

Bruske

Herbert

Unteroffizier

24.07.1915

21.09.1942

Res.Laz.II Świdnica + Witoszów Dolny (Polska)

14

Busch

Paul

Schütze

26.07.1904

18.01.1945

Rela.I Legnica + Nadolice Wielkie (Polska)

15

Degwert

Hans Jörg

Schütze

18.05.1923

15.09.1942

Silkowiczi + Bykowo- Kirow (Rosja)

16

Deutscher

Joachim

Gefreiter

27.07.1912

23.09.1946

Wittenberga + Lutherstadt Wittenberga-Teuchel

17

Deutschmann

Helmut

Oberschütze

05.12.1907

07.03.1943

Nikolskoje + Sologubowka, blok 6, rząd 19, grób 1822 (Rosja)

18

Dierig

Alfred

Gefreiter

08.02.1909

11.08.1942

Höhe 214/6 nördl.Spahskoje +Fedorovka/Semljansk (Rosja)

19

Dinter

Max Ernst

Gefreiter

21.03.1908

25.05.1942

Fela. 152 Spass. Demjansk + Spas (Rosja)

20

Drescher

Kurt

Obergefreiter

26.12.1918

28.07.1942

Wessely + Swoboda- Nowoczerkask (Rosja)

21

Dressler

Albert

Major

22.11.1892

02.01.1946

Russ.Kgf.Lg Kolesniki + Kolesniki (Rosja)

22

Eckardt

Heinz Karl Friedriech

Oberleutnant

06.08.1909

09.09.1943

Woroszyłowo + Woroszyłowo-Brjansk (Rosja)

23

Förster

August

?

01.09.1876

09.06.1944

Miejsce nieznane + Tybinga (Niemcy)

24

Felke

Alfred

Obergefreiter

23.02.1901

13.01.1942

Krgslaz. 912 + Kaunas (Litwa)

25

Fichtner

Alfred

Unteroffizier

07.07.1914

12.02.1942

Stoworowo + Lenino (Rosja)

26

Franke

Walter

Schütze

14.01.1922

30.11.1942

Rossino + Korpowo (Rosja)

27

Franz

Günther

Grenadier

19.05.1923

21.03.1943

Bol-Kamenka + Urtikowo – Spas (Rosja)

28

Franz

Oskar

Gefraiter

11.08.1913

22.06.1941

Dorgun + Grodno (Białoruś)

29

Franz

Richard

Obergefraiter

22.08.1911

06.01.1946

Kgf. Borysław + Borysław (Białoruś)

30

Freibe

Alfred Erich

Soldat

30.04.1909

02.11.1942

Stalingrad + Rossoszka, blok 16, rząd 12, grób 475

31

Göhlmann

Wilhelm

Gefraiter

20.09.1914

31.07.1941

Strogany + Smoleńsk – Niżnaja Dubrowinka (Rosja)

32

Gemende

Gerhard

Unteroffizier

12.06.1922

01.12.1944

Opatija + Opatija (Chorwacja)

33

Geselle

Fritz Paul

Kanonier

01.04.1904

12.06.1943

Miejsce nieznane + Fort George-St.Peter Port na Insel Guernsey (Wielka Brytania)

34

Gohle

Ernst

Gefraiter

18.02.1905

18.01.1945

Filipów + Bartosze, blok 5, rząd 2, grób 217 (Polska)

35

Gräser

Fritz

Soldat

22.10.1894

03.05.1945

Miejsce nieznane + Satzkorn (Dorfstrasse), grób 2 Sag. (Niemcy)

36

Grossmann

Herbert

?

10.06.1902

 

Braciszów + Braciszów (Polska)

37

Gruschke

Erich

Grenadier

15.09.1924

19.08.1943

Jarzewo + Jarzewo (Rosja)

38

Härtel

Martin Wilhelm

 

28.11.1912

02.07.1940

See + Kiel (Niemcy)

39

Hübner

Georg

Unteroffizier

16.09.1914

26.10.1943

Mariewko Sanko 2/387 + Dragunskoje (Rosja)

40

Hampel

Alfred

Gefreiter

09.10.1912

03.12.1943

Raranki, Krym Kgslaz. 3/601 + Tomaszewka-Krym (Ukraina)

41

Heckmann

Richard

Unteroffizier

24.11.1916

21.07.1941

Stary Konstantynów + Stary Konstantynów (Ukraina)

42

Heeger

Paul

Grenadier

25.10.1923

29.03.1944

Wilno + Wilno (Litwa)

43

Heinzel

Lothar

Oberleutnant

27.10.1886

01.07.1941

Rela. Landshut + Nadolice Wielkie (Polska)

44

Heinzel

Richard

Grenadier

09.03.1902

26.08.1944

Zwoleń k.Radomia + Puławy, blok 3, rząd 34, grób 1655 (Polska)

45

Herbst

Georg

Gefreiter

19.06.1924

27.09.1943

F.Laz.23 m.Orsza + Orsza (Białoruś)

46

Herden

Eberhard

Gefreiter

11.09.1911

25.01.1945

Res.Laz. Nimptsch + Nadolice Wielkie (Polska)

47

Herrmann

Heinrich

Unteroffizier

11.09.1909

16.10.1940

Wrocław + Nadolice Wielkie (Polska)

48

Hielscher

Heinrich

Grenadier

21.09.1915

25.12.1942

Stalingrad + Rossoszka, blok 14, rząd 9, grób 347

49

Hoffmann

Alfred

Obergefreiter

29.01.1915

21.08.1941

Ossipowa + Jarzewo (Rosja)

50

Hoffmann

Bruno Heinz

Unteroffizier

02.08.1912

12.02.1942

Smoleńsk + Smoleńsk Niżnaja Dubrowinka

51

Jäkel

Kurt

Schütze

23.06.1911

14.10.1941

Krgslaz. 3/605Jarosław + Jarosław (Rosja)

52

Jänisch

Fritz

Unteroffizier

29.07.1909

01.02.1945

Woroszyłowgrad + Perwomajsk (Ukraina)

53

Janus

Richard

Obergefreiter

09.08.1910

05.03.1943

Losowoj + Losowoj- Briańsk (Rosja)

54

Köhler

Johannes

Oberfüsilier

23.01.1918

15.09.1939

Podolszyna Łukowska + Przemyśl, blok E. rząd 1, grób 18 (Polska)

55

Kabiersch

Hans-Georg

?

27.04.1904

03.04.1946

Kgf. Borysław + Borysław (Białoruś)

56

Karsch

Herbert

Unteroffizier

23.11.1909

12.02.1943

Orzechowo + Charków, blok 12, rząd 28, grób 5025

57

Klose

Ernst

Zugführer

22.11.1896

06.03.1945

Wrocław Auguststrasse + Nadolice Wielkie, blok 1

58

Kluge

Hermann

Obergefreiter

02.05.1909

02.03.1945

I.d.Kgf.i.Raum Taganrog + Taganrog (Rosja)

59

Kluge

Hermann

Obergefreiter

17.12.1913

17.08.1944

Warszawa + miejsce nieznane

60

Knoblich

Kurt

Obergefreiter

10.08.1913

13.09.1941

Gontowaja Lipka + Gontowaja Lipka (Rosja)

61

Koppe

Herbert

Feldwebel

06.06.1914

18.06.1940

Versailles + Versailles, rząd H, grób 8 (Francja)

62

Kramer

Paul

Soldat

15.09.1924

01.05.1943

Woroszyłowsk + Alczewsk (Ukraina)

63

Kupfermann

Arno

Schütze

09.09.1913

10.05.1942

Feldlaz. Kokolawrik + Kokolawrik (Rosja)

64

Langner

Konrad

Gefreiter

25.02.1906

13.01.1946

Rev.Laz.d.Kgf.Lag 1212 Siegieża + Siegieża (Rosja)

65

Linke

Konrad

Gefreiter

07.03.1920

27.02.1942

Sziganowo + Sziganowo (Rosja)

66

Linnert

Christian

Schütze

03.01.1921

28.02.1942

Kropecz + Sewastopol – Gontszarnoje, blok 5, rząd 26, grób 1772 (Ukraina)

67

Lipp

Fritz

?

01.08.1902

17.02.1943

Soissons + Fort-de-Malmaison, blok 2, rząd 1, grób 4 (Francja)

68

Lowenberg

Manfred

Matrose

04.05.1925

14.10.1944

Miejsce nieznane + Achen (Niemcy)

69

Müβig

Helmuth Hermann

Gefreiter

11.07.1924

23.10.1943

Bobzowa + Buraja (Białoruś)

70

Mager

Georg

Obergefreiter

24.10.1914

11.02.1945

Parkoszów + Parkoszów (Polska)

71

Mager

Helmut

Gefreiter

30.11.1924

30.09.1944

Kgf. Morszańsk + Morszańsk (Rosja)

72

Mager

Herbert

Gefreiter

30.05.1903

18.10.1944

Res.Laz.Carlsfeldü/Halle a/s + Bolesławiec (Polska)

73

Meiβner

Paul

Oberkanonier

28.01.1907

17.03.1945

Miejsce nieznane + Wissen-Pirzenthalerstraße, grób 112 (Niemcy)

74

Merz

Martin

Obergefreiter

11.01.1920

20.02.1945

Kgf.Zaporoże + Zaporoże (Ukraina)

75

Metzner

Richard Heinrich

?

09.02.1902

25.04.1947

Kgf. Mingetschaur + Mingetschaur (Azerbejdżan)

76

Mose

Bruno

Polizei-Maister

27.08.1891

27.10.1946

Zentrallaz. Gorłowka koło Stalino + Gorłowka(Ukraina)

77

Oriwall

Karl Hermann

Stabsgefreiter

29.08.1904

02.09.1945

Kgf.Laz.d.Lag. 198 Kiszyniów + Kiszyniów (Mołdawia)

78

Paetzold

Hartmut

Gefreiter

01.02.1923

20.11.1942

Staroszewoje + Mastjugino – Woroneż (Rosja)

79

Pilz

Paul

?

09.02.1898

04.03.1945

Miejsce nieznane + Haldensleben, blok 14, grób 110 (Niemcy)

80

Pilschke

Rudolf Artur

Obergefreiter

27.12.1906

02.1945

Kwietnik + Kwietnik (Polska)

81

Pohl

Walter

Unteroffizier

01.11.1923

25.07.1943

Biełgorad + Kursk – Besedino (Rosja)

82

Rösner

Herbert

Gefreiter

26.07.1910

11.07.1942

Buda + Buda 110 km od Kaługi (Rosja)

83

Rösner

Herbert

Unteroffizier

26.10.1917

23.03.1943

Krgslaz. 2/605 Orsza + Orsza (Białoruś)

84

Rademacher

Ingo

Leutnant

25.05.1925

29.01.1945

Bhf. Graudenz + Stare Czarnowo, blok 2, rząd 21, grób 1029-1074 (Polska)

85

Radler

Gerhard

Gefreiter

15.11.1906

20.11.1944

San.Kp. 11 H.V.Pl. Eglieni-Krusatroga + Saldus, blok T (Łotwa)

86

Rathmann

Herbert

Grenadier

11.09.1925

11.01.1945

Kgf. Orsk + Orsk (Rosja)

87

Richter

Gerhard

Oberleutnant

24.10.1900

30.01.1942

Kirow + Betliza (Rosja)

88

Rodler

Martin

Gefreiter

16.10.1913

18.06.1940

Borau + Fort-de-Malmaison. blok 5, rząd 38, grób 1719 (Francja)

89

Rost

Klaus

Gefreiter

18.10.1922

21.08.1943

Budy + Charków (Ukraina)

90

Schönthier

Heinz

Grenadier

05.11.1925

04.01.1945

Miejsce nieznane + Donaueschingen (Niemcy)

91

Schönthier

Richard

Kanonier

05.08.1905

25.04.1945

Miejsce nieznane + Treuchtlingen am Nagelberg (Niemcy)

92

Schönthier

Walter

?

18.12.1910

15.09.1942

Zaginiony (Woroneż)

93

Schöps

Karl Alfred

Hauptfeldwebel

07.09.1897

13.02.1946

Krgsgefg.Lag. Kowel + Kowel (Ukraina)

94

Schöps

Karl Alfred

?

07.09.1897

06.04.1945

Zaginiony (Wrocław)

95

Scheer

Walter

Gefreiter

31.01.1915

18.09.1939

Huta Różaniecka + Nowy Lubliniec (Polska)

96

Scheiler

Herbert

?

14.04.1904

15.09.1944

Briest + Ploudaniel-Lesneven, blok 9, rząd 5, grób 11 (Francja)

97

Schirmer

Richard

Obergefreiter

24.04.1914

21.12.1941

Djakowo + Lichaczewo (Rosja)

98

Schmiedel

Paul Gustav

Obergefreiter

03.02.1910

05.09.1943

Ternowka + Ternowka (Ukraina)

99

Scholz

Erich

Unteroffizier

22.07.1908

08.05.1945

Agram k. Zagrzebia + Agram k. Zagrzebia (Chorwacja)

100

Schröter

Ernst

Soldat

21.02.1926

08.06.1944

Le Havre + Orglandes/Manche, blok 13, rząd 1, grób 21 (Francja)

101

Schubert

Richard

?

21.02.1906

03.07.1944

Dobre Zuki + Dobre Zuki (Ukraina)

102

Schwarz

Johannes

Schütze

27.11.1921

27.02.1942

Ljubzy + Niżnij Nowgorod, blok 12, rząd 13, grób 545 (Rosja)

103

Seifert

Wilhelm

Soldat

15.07.1903

13.12.1945

Miejsce nieznane + Berlin Neukölln Lilienthalstraße, grób 68

104

Siegmund

Otto

Obergefreiter

21.04.1924

04.1945

Kreis Teltow + Halbe (Niemcy)

105

Sirowatky

Bruno

Obergefreiter

29.11.1922

19.10.1943

Gierdawy + Szelesnodorosnyj (Rosja)

106

Skeide

Herbert

Grenadier

01.01.1925

15.04.1945

Pilawa + Bałtyjsk (Rosja)

107

Skeide

Horst

Obergefreiter

30.11.1922

30.06.1944

Witebsk Laz.Zug + Wilno (Litwa)

108

Stäbler

Herbert

Unteroffizier

02.11.1914

11.03.1942

Semtizy + Niżnij Nowgorod, blok 11, rząd 6, grób 234 (Rosja)

109

Steffen

Günther

Unteroffizier

28.02.1923

26.07.1944

Miejsce nieznane + Damme, rząd 8, grób 5 (Belgia)

110

Stief

Johannes

Wachmann

04.03.1909

21.06.1944

Bacze-Mokre + Łomża (Polska)

111

Teschner

Rudolf

Schütze

20.02.1921

07.10.1941

Rjabkowka + Szewczenko-Isjum (Ukraina)

112

Teuber

Horst

Obergefreiter

22.10.1921

07.05.1945

Mierzeja Wiślana + Stare Czarnowo (Polska)

113

Tchielsch

Günther

Grenadier

04.07.1923

04.07.1944

Druja + Druja (Białoruś)

114

Umlauf

Kurt

Obergefreiter

20.10.1921

30.06.1944

Ruduei + Vieksniai (Litwa)

115

Wagner

Erich

Gefreiter

02.02.1904

22.02.1946

Kgf.Raum Moskau-Kursk + Moskwa (Rosja)

116

Walter

Werner

Gefreiter

14.06.1924

15.02.1944

Feldlaz. Nowo-Kamenka + Kirowograd (Ukraina)

117

Weber

Karl

Gefreiter

14.07.1902

01.11.1945

Brześć + Brześć (Białoruś)

118

Weiβ

Hans

Gefreiter

12.01.1921

12.10.1941

Jurino + Jurina-Wiaźma (Rosja)

119

Wende

Heinz

Feldwebel

05.11.1919

04.01.1945

Olecko + Bartosze, blok 2, rząd 31, grób 1542 (Polska)

120

Wiesner

Kurt

Obergefreiter

11.08.1918

06.12.1942

Litwinowowald + Rshew (Rosja)

121

Wirth

Walter

Obergefreiter

16.04.1912

19.02.1944

Pomezia + Pomezia, blok R, grób 1216 (Włochy)

122

Wittig

Paul Robert

Schütze

25.06.1908

14.07.1942

Woroneż + Woroneż (Rosja)

123

Zepmeisel

Hans

Pionier

31.03.1922

06.01.1942

Subowo + Subowo/ Juchnow (Rosja)

124

Zirz

Kurt Paul Alfred

Feldwebel

27.11.1914

17.09.1944

Bahnhof Wezahken + Ryga (Łotwa)

1) 2)

3) 4)

5) 6)

7) 8)

9) 10)

11) 12)

13) 14)

 

Na tych cmentarzach spoczywają polegli w II wojnie światowej mieszkańcy Żarowa: 1 - Bartosze (Polska), 2 - Rossoschka (Rosja), 3 - Kursk-Besedino (Rosja), 4 - Lommel (Belgia), 5 - Nadolice Wielkie (Polska), 6 - Stare Czarnowo (Polska), 7 - Sologubowka (Rosja), 8 - Korpowo (Rosja), 9 - Smolensk-Nishnjaja Dubrowinka (Rosja), 10 - Nowgorod (Rosja), 11 - Sewastopol-Gontscharnoje (Rosja), 12 - Fort-de-Malmaisson (Francja), 13 - Pomezia (Włochy), 14 - Saldus (Łotwa)

 

Ilustracje zawierające symbole ustrojów totalitarnych prezentowane w tym artykule, mają jedynie wartość historczną dokumentacyjną i poznawczą bez propagowania jakichkolwiek skrajnych i totalitarnych ideologii.

Fotografie cmentarzy za: Der Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V.  

Opracowanie
Bogdan Mucha