Pomnik z lat 1914-18 w Imbramowicach - powrót z otchłani zapomnienia dzięki starej pocztówce
I Wojnę Światową w 1914 roku rozpoczęło 8 państw – Austro-Węgry, Francja, Niemcy, Rosja, Serbia, Wielka Brytania, Włochy i Turcja. W 1918 roku w działania wojenne zaangażowane były już 33 państwa liczące 1,5 mld mieszkańców co stanowiło wówczas 2/3 ludności globu ziemskiego. Niezwykle krwawe, czteroletnie zmagania militarne toczone były na niemalże wszystkich kontynentach i morzach z epicentrum w Europie. Na ciągnących się w nieskończoność liniach okopów we Francji i Belgii walczyły duże, wielomilionowe armie. W początkowym okresie wojny państwa Ententy zmobilizowały pod broń 6 mln żołnierzy. Po drugiej stronie, państwa centralne powołały do walki 4 mln ludzi.
Na przestrzeni czterech wyczerpujących lat liczby te wzrosły odpowiednio do: 48 mln (Ententa) i 25 mln żołnierzy (państwa centralne). Wedle obliczeń na każdy dzień I Wojny Światowej przypadało średnio 5 tys. zabitych. Zdarzały się jednak dni, kiedy zabitych padało dziesięć razy więcej, zwłaszcza podczas takich rzezi jak Cambrai, Verdun czy walki nad Sommą. Szacuje się, że na ośmiu żołnierzy biorących udział w walkach z lat 1914-18, przypadał jeden zabity, a co trzeci był ranny. W Niemczech jeden zabity przypadał na 35 mieszkańców, we Francji - na 28. Powołanie na front wielu przepłaciło dożywotnim i ciężkim kalectwem. Największe straty notowane były na usłanym okopami froncie zachodnim, gdzie „hekatomba zniszczenia i śmierci” przybierała niewyobrażalną wręcz postać. Liczba poległych żołnierzy względem ludności cywilnej, była wielokrotnie większa w porównaniu do II wojny światowej, która trwała dłużej.
W latach 1914-18 poległo ok. 1.808.500 żołnierzy niemieckich. W liczbie tej znajduje się 21 mieszkańców Krukowa, 69 Łażan, 17 Pożarzyska, 14 Zastruża, 30 Kalna, 74 Mrowin. Formą „pamięci” o tych, którzy zginęli w I Wojnie Światowej, były liczne pomniki stawiane w miastach i wsiach powojennej Republiki Weimarskiej. Na terenie gminy Żarów pomniki takie znajdowały się w Imbramowicach, Krukowie, Łażanach, Mrowinach (tablica pamiątkowa wewnątrz kościoła ewangelickiego), Przyłęgowie, Siedlimowicach oraz Żarowie. Spośród wymienionych obiektów pozostały jedynie ruiny pomników z Łażan (koło pałacu) i Żarowa (na pl. Wolności). O dawnym istnieniu pozostałych informują nas stare fotografie, pocztówki bądź też mapy. Do grupy tej należy zupełnie nieznany dotychczas pomnik z okresu I Wojny Światowej w Imbramowicach. W rozpoznaniu tego obiektu pomogła stara pocztówka z prywatnej kolekcji mieszkańca Żarowa – Pana Marka Wąsowskiego.
Składamy Panu serdeczne podziękowania za udostępnienie niniejszej pocztówki
Pomnik poświęcony poległym w I Wojnie Światowej mieszkańcom Imbramowic znajdował się naprzeciw dawnego budynku poczty (ob. budynek mieszkalny przy ul. Żarowskiej) po lewej stronie wejścia głównego. Konstrukcja pomnika złożona z prostokątnej, pionowo osadzonej tablicy oraz okalającego ją ramowego łuku, posadowiona została za wcześniejszym pomnikiem z okresu wojen 1864,1866, 1870/71. Powiększenie świetnie wykonanej fotografii umieszczonej na pocztówce, pozwoliło na odczytanie nazwisk 35 poległych w walce mieszkańców Imbramowic.
Günther Melzer 09.09.1914 r.
Wilhelm Huld 15.09.1914 r.
Gustav Dutsch 22.11.1914 r.
Gustav Daniel 26.11.1914 r.
Paul Reinert 23.02.1915 r.
Richard Leber 20.06.1915 r.
Paul Schmidt 15.07.1915 r.
Paul Rother 23.06.1915 r.
Paul Zeise 27.09.1915 r.
Paul Hamann 29.09.1915 r.
Paul Huhn 24.12.1915 r.
Robert Hanschke 19.03.1916 r.
Paul Auschner 30.04.1916 r.
August Auschner 22.05.1915 r.
Adolf Pech 26.06.1916 r.
Fritz Wolff 08.07.1916 r.
Paul Beitsch 17.09.1916 r.
Friedrich Schnack 14.10.1916 r.
Wilhelm Fürle 08.04.1917 r.
Alfred Huld 24.04.1917 r.
Paul Scholz 27.05.1917 r.
Joseph Scholz 28.07.1917 r.
Heinrich Jochan 08.08.1917 r.
August Metzner 09.08.1917 r.
Richard Grämmel 15.08.1917 r.
Alfred Schwarzer 23.10.1917 r.
Karl Schneider 17.11.1917 r.
Paul Knoll 28.11.1917 r.
Gerhard Jung 25.08.1918 r.
Fritz Heinrich 30.03.1918 r.
Robert Härtel ?.?.1918 r.
Artur Steller ?.?.1918 r.
Wilhelm Auschner ?.?.1918*
Max Kuchner ?.?.1918 r.*
Paul Krems ?.?.1918 r.*
* odczytanie pełnych dat niemożliwe (fragment tablicy zasłonięty przez znajdujący się z przodu starszy pomnik)
Przeprowadzona kwerenda archiwalna przyniosła ustalenie miejsca pochówku następujących żołnierzy:
Wilhelm Huld (rezerwista), ur. 25.05.1881 r. w Imbramowicach (Ingramsdorf/Kr.Schweidnitz), syn Richarda i Anny Huld, poległy we Francji 15.09.1914 r., pochowany na cmentarzu wojskowym w Servon-Melzicourt: blok 2, grób 407
Paul Schmidt (rezerwista), ur. 11.08.1892 r. w Imbramowicach (Ingramsdorf/Kr.Schweidnitz), syn Karla i Anny Schmidt, poległy we Francji 15.07.1915 r., pochowany na cmentarzu wojskowym w Homburgu (Saar): blok 1, rząd 2, grób 7
Paul Rother (kapral), ur. 25.02.1894 r. w Imbramowicach (Ingramsdorf/Kr.Schweidnitz), syn Josefa i Karoline Rother, poległy we Francji 23.06.1915 r., pochowany na cmentarzu wojskowym w Fey: grób 44
Paul Huhn (kapral), ur. 17.11.1895 r. w Imbramowicach (Ingramsdorf/Kr.Schweidnitz), syn Gustava i Auguste Huhn, poległy we Francji 24.12.1915 r., pochowany na cmentarzu wojskowym w Viéville-sous-les-Côtes: blok 5, grób 141
Paul Scholz (kapral), ur.19.01.1896 r. w Imbramowicach (Ingramsdorf/Kr.Schweidnitz), syn Gerharda i Pauline Scholz, poległy we Francji 27.05.1917 r., pochowany na cmentarzu wojskowym w Laon – „Bousson”: blok 2, grób 347
Fotografie za: Der Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V.
Opracowanie
Bogdan Mucha